- ਕਿਹਾ- ਪੱਛਮੀ ਦੇਸ਼ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਰੂਸੀ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਲੜਨ
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 27 ਜੂਨ 2023 – ਰੂਸ ਵਿੱਚ ਵੈਗਨਰ ਆਰਮੀ ਵਿਦਰੋਹ ਦੇ ਅੰਤ ਦੇ 2 ਦਿਨ ਬਾਅਦ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ- ਪੱਛਮੀ ਦੇਸ਼ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਰੂਸੀ ਲੋਕ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਲੜਨ। ਇਸ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਉਹ ਯੂਕਰੇਨ ਯੁੱਧ ‘ਚ ਲਗਾਤਾਰ ਹਾਰ ਦਾ ਬਦਲਾ ਲੈਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਪਰ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ਸਾਡਾ ਦੇਸ਼ ਹਰ ਹਾਲਤ ਵਿਚ ਇਕਜੁੱਟ ਹੈ।
ਰੂਸੀ ਮੀਡੀਆ ਆਰਟੀ ਮੁਤਾਬਕ ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਕਿਹਾ- ਵੈਗਨਰ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਲੜਾਕੇ ਸੱਚੇ ਦੇਸ਼ ਭਗਤ ਹਨ, ਜੋ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨਾਲ ਧੋਖਾ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ। ਕਈਆਂ ਨੇ ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਨੂੰ ਹਨੇਰੇ ਵਿਚ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹੀ ਭਰਾਵਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਬੰਦੂਕਾਂ ਨਾਲ ਖੜ੍ਹਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਉਹ ਕਦੇ ਮੋਢੇ ਨਾਲ ਮੋਢਾ ਜੋੜ ਕੇ ਲੜਦੇ ਸੀ।
ਵੈਗਨਰ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ, ਵੈਗਨਰ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੂੰ ਜਾਂ ਤਾਂ ਰੂਸੀ ਫੌਜ ਵਿਚ ਭਰਤੀ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਘਰ ਵਾਪਸ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਉੱਚ ਪੱਧਰੀ ਬੈਠਕ ਵੀ ਕੀਤੀ। ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਕਿ ਵਿਦਰੋਹ ਦੌਰਾਨ ਵੈਗਨਰ ਨੇ ਫੌਜ ਦੇ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਮਾਰੇ ਗਏ ਪਾਇਲਟਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਦਿੱਤੀ।
ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਵੈਗਨਰ ਦੇ ਮੁਖੀ ਯੇਵਗੇਨੀ ਪ੍ਰਿਗੋਜਿਨ ਨੇ ਰੂਸ ਵਿੱਚ ਤਖ਼ਤਾ ਪਲਟ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਿਗੋਗਿਨ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਉਹ ਪੁਤਿਨ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣਾ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਐਪ ‘ਤੇ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਆਪਣੇ 11 ਮਿੰਟ ਦੇ ਆਡੀਓ ‘ਚ ਪ੍ਰਿਗੋਜਿਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, “ਵੈਗਨਰ ਆਰਮੀ ਦਾ ਮਕਸਦ ਯੂਕਰੇਨ ‘ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੈਂਪ ‘ਤੇ ਰੂਸੀ ਹਮਲੇ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਦਰਜ ਕਰਵਾਉਣਾ ਸੀ।” ਅਸੀਂ ਬੇਇਨਸਾਫ਼ੀ ਨਾਲ ਲੜਨ ਲਈ ਆਪਣਾ ਮਾਰਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਰੂਸ ਦੀ ਨਿੱਜੀ ਫੌਜ ਵੈਗਨਰ ਨੇ 23 ਜੂਨ ਨੂੰ ਬਗਾਵਤ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਫੌਜ ਨੇ ਰੋਸਟੋਵ ਸ਼ਹਿਰ ਅਤੇ ਫੌਜੀ ਹੈੱਡਕੁਆਰਟਰ ‘ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਬੇਲਾਰੂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਲੈਗਜ਼ੈਂਡਰ ਲੂਕਾਸ਼ੈਂਕੋ ਨੇ ਵੈਗਨਰ ਅਤੇ ਪੁਤਿਨ ਵਿਚਕਾਰ ਸਮਝੌਤਾ ਕਰਵਾਇਆ। ਵੈਗਨਰ ਦੇ ਲੜਾਕੇ ਫਿਰ ਪਿੱਛੇ ਹਟ ਗਏ ਅਤੇ ਪ੍ਰਿਗੋਜਿਨ ਨੂੰ ਰੂਸ ਛੱਡ ਕੇ ਬੇਲਾਰੂਸ ਜਾਣ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।
ਰਾਇਟਰਜ਼ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਬਖਮੁਤ ਵਿੱਚ ਵੈਗਨਰ ਸਿਖਲਾਈ ਕੈਂਪ ‘ਤੇ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰੂਸ ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ ਫੌਜ ਵੈਗਨਰ ਵਿਚਕਾਰ ਝਗੜਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਵੈਗਨਰ ਦੇ ਕਈ ਲੜਾਕੇ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਪ੍ਰਿਗੋਗਾਈਨ ਨੇ ਇਸ ਲਈ ਕ੍ਰੇਮਲਿਨ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਠਹਿਰਾਇਆ। ਇਹ ਹਮਲਾ ਕਦੋਂ ਹੋਇਆ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਵੈਗਨਰ ਦੇ ਮੁਖੀ ਪ੍ਰਿਗੋਜਿਨ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਰੂਸੀ ਜਨਰਲਾਂ ਨੇ ਯੂਕਰੇਨ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਸੈਨਿਕਾਂ ‘ਤੇ ਹਵਾਈ ਹਮਲੇ ਦਾ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਰੂਸ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਉਹ ਸਿਰਫ ਰੂਸੀ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਸਰਗੇਈ ਸ਼ੋਇਗੂ ਸਮੇਤ ਚੋਟੀ ਦੇ ਰੂਸੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾ ਰਹੇ ਹਨ।
ਸੂਤਰਾਂ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, ਪ੍ਰਿਗੋਗਿਨ ਦਾ ਯੂਕਰੇਨ ਯੁੱਧ ‘ਚ ਜਿੱਤੇ ਗਏ ਇਲਾਕਿਆਂ ਦੇ ਕਬਜ਼ੇ ਦੇ ਮੁੱਦੇ ‘ਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪੁਤਿਨ ਅਤੇ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਸਰਗੇਈ ਨਾਲ ਵਿਵਾਦ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਿਗੋਜ਼ਨੀ ਜਿੱਤੇ ਹੋਏ ਇਲਾਕਿਆਂ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਯੂਕਰੇਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪੁਤਿਨ ਦੇ ਇਨਕਾਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਪ੍ਰਿਗੋਗਾਈਨ ਵਿਦਰੋਹੀ ਮੂਡ ਵਿੱਚ ਆ ਗਿਆ।
ਰਾਇਟਰਜ਼ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਦੋ ਹਫ਼ਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਰੂਸ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਆਦੇਸ਼ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਤਹਿਤ ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਲੜ ਰਹੇ ਸਾਰੇ ਨਿੱਜੀ ਲੜਾਕਿਆਂ ਨੂੰ ਰੂਸੀ ਫੌਜ ‘ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਮਿਲਟਰੀ ਨੂੰ ਇਕਰਾਰਨਾਮੇ ‘ਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਵੈਗਨਰ ਨੇ ਇਹ ਸਮਝੌਤਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
ਵੈਗਨਰ ਗਰੁੱਪ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਨਿੱਜੀ ਸੰਸਥਾ ਹੈ। 2014 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਇਹ ਇੱਕ ਗੁਪਤ ਸੰਗਠਨ ਸੀ, ਜੋ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਯੂਕਰੇਨ, ਅਫਰੀਕਾ ਅਤੇ ਮੱਧ ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਰੂਸ ਦੀ ਕੁਲੀਨ ਰੈਜੀਮੈਂਟ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਬਲਾਂ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਸੈਨਿਕ ਹਨ। ਗਰੁੱਪ ‘ਚ 50 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੈਨਿਕ ਹਨ।
ਇਸ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਰੂਸੀ ਫੌਜ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਅਧਿਕਾਰੀ ਦਮਿਤਰੀ ਉਟਕਿਨ ਨੇ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਚੇਚਨੀਆ ਦੀ ਲੜਾਈ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਰੇਡੀਓ ਕਾਲ ਸਾਈਨ ਦੇ ਬਾਅਦ ਸਮੂਹ ਦਾ ਨਾਮ ਰੱਖਿਆ। ਵੈਗਨਰ ਗਰੁੱਪ ਨੇ 2014 ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਕਾਰਵਾਈ ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਨੂੰ ਕ੍ਰੀਮੀਆ ਨੂੰ ਜੋੜਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਸੀ।
