- 11 ਨੂੰ ਉਮਰ ਕੈਦ; ਇੱਕ ਦੋਸ਼ੀ ਜਨਤਕ ਗਵਾਹ ਬਣ ਗਿਆ
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 18 ਫਰਵਰੀ 2022 – ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ‘ਚ 26 ਜੁਲਾਈ 2008 ਨੂੰ ਹੋਏ ਲੜੀਵਾਰ ਧਮਾਕਿਆਂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ‘ਚ ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਗਈ। 38 ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਮੌਤ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਅਤੇ 11 ਨੂੰ ਉਮਰ ਕੈਦ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਗਈ ਹੈ। 8 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਸਿਟੀ ਸਿਵਲ ਕੋਰਟ ਨੇ 78 ਵਿੱਚੋਂ 49 ਮੁਲਜ਼ਮਾਂ ਨੂੰ ਯੂਏਪੀਏ (ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਰੋਕੂ ਕਾਨੂੰਨ) ਤਹਿਤ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਇਆ ਸੀ। ਇੱਕ ਦੋਸ਼ੀ ਅਯਾਜ਼ ਸਈਦ ਨੂੰ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਨ ਲਈ ਬਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ 29 ਨੂੰ ਵੀ ਸਬੂਤਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਬਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਧਮਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮਾਰੇ ਗਏ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਵਾਰਸਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ-ਇੱਕ ਲੱਖ, ਗੰਭੀਰ ਜ਼ਖ਼ਮੀਆਂ ਨੂੰ 50 ਹਜ਼ਾਰ ਅਤੇ ਮਾਮੂਲੀ ਜ਼ਖ਼ਮੀਆਂ ਨੂੰ 25 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣਗੇ।
26 ਜੁਲਾਈ 2008, ਇਹ ਉਹ ਦਿਨ ਸੀ ਜਦੋਂ 70 ਮਿੰਟਾਂ ਵਿੱਚ 21 ਬੰਬ ਧਮਾਕਿਆਂ ਨੇ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਨੂੰ ਹਿਲਾ ਕੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਪੂਰੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਧਮਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 56 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ 200 ਲੋਕ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ਧਮਾਕਿਆਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਈ ਸਾਲ ਚੱਲੀ ਅਤੇ 80 ਦੇ ਕਰੀਬ ਦੋਸ਼ੀਆਂ ‘ਤੇ ਮੁਕੱਦਮਾ ਚਲਾਇਆ ਗਿਆ। ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਵਿੱਚ 20 ਐਫਆਈਆਰ ਦਰਜ ਕੀਤੀਆਂ ਸਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਸੂਰਤ ਵਿੱਚ 15 ਹੋਰ ਐਫਆਈਆਰ ਦਰਜ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ, ਜਿੱਥੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਥਾਵਾਂ ਤੋਂ ਜਿੰਦਾ ਬੰਬ ਵੀ ਬਰਾਮਦ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ।
ਧਮਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਗੁਜਰਾਤ ਦੀ ਸੂਰਤ ਪੁਲਿਸ ਨੇ 28 ਜੁਲਾਈ ਤੋਂ 31 ਜੁਲਾਈ, 2008 ਦਰਮਿਆਨ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖੇਤਰਾਂ ਤੋਂ 29 ਬੰਬ, ਵਰਾਛਾ ਖੇਤਰ ਤੋਂ 17 ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਤਾਰਗਾਮ, ਮਹਿਧਰਪੁਰਾ ਅਤੇ ਉਮਰਾ ਖੇਤਰਾਂ ਤੋਂ ਬਰਾਮਦ ਕੀਤੇ ਸਨ। ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਕਿ ਇਹ ਬੰਬ ਗਲਤ ਸਰਕਟ ਅਤੇ ਡੈਟੋਨੇਟਰ ਕਾਰਨ ਵਿਸਫੋਟ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੇ।
ਇਹ ਧਮਾਕੇ ਅੱਤਵਾਦੀ ਸੰਗਠਨ ਇੰਡੀਅਨ ਮੁਜਾਹਿਦੀਨ (ਆਈਐਮ) ਅਤੇ ਪਾਬੰਦੀਸ਼ੁਦਾ ਸਟੂਡੈਂਟਸ ਇਸਲਾਮਿਕ ਮੂਵਮੈਂਟ ਆਫ ਇੰਡੀਆ (ਸਿਮੀ) ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਕੀਤੇ ਸਨ। ਧਮਾਕੇ ਤੋਂ ਕੁਝ ਮਿੰਟ ਪਹਿਲਾਂ, ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਚੈਨਲਾਂ ਅਤੇ ਮੀਡੀਆ ਨੂੰ ‘ਇੰਡੀਅਨ ਮੁਜਾਹਿਦੀਨ’ ਵੱਲੋਂ ਧਮਾਕਿਆਂ ਦੀ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਪੁਲਿਸ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਆਈਐਮ ਦੇ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੇ 2002 ਵਿੱਚ ਗੋਧਰਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਦੰਗਿਆਂ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਇਹ ਧਮਾਕੇ ਕੀਤੇ ਸਨ। ਪੁਲੀਸ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਦੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਮੁਲਜ਼ਮ ਯਾਸੀਨ ਭਟਕਲ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਨਵਾਂ ਕੇਸ ਚਲਾਉਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।
ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਸਾਰੀਆਂ 35 ਐਫਆਈਆਰਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਸੰਬਰ 2009 ਵਿੱਚ 78 ਮੁਲਜ਼ਮਾਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਮੁਕੱਦਮਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਮੁਲਜ਼ਮਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰੀ ਗਵਾਹ ਬਣ ਗਿਆ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਹੋਰ ਮੁਲਜ਼ਮਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੁਣਵਾਈ ਅਜੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣੀ ਹੈ। ਕੇਸ ਦੀ ਸੁਣਵਾਈ ਦੌਰਾਨ ਇਸਤਗਾਸਾ ਪੱਖ ਨੇ 1100 ਗਵਾਹਾਂ ਤੋਂ ਪੁੱਛਗਿੱਛ ਕੀਤੀ। ਸਰਕਾਰੀ ਵਕੀਲਾਂ ਵਿੱਚ ਐਚਐਮ ਧਰੁਵ, ਸੁਧੀਰ ਬ੍ਰਹਮਭੱਟ, ਅਮਿਤ ਪਟੇਲ ਅਤੇ ਮਿਤੇਸ਼ ਅਮੀਨ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਬਚਾਅ ਪੱਖ ਦੇ ਵਕੀਲ ਐਮਐਮ ਸ਼ੇਖ ਅਤੇ ਖਾਲਿਦ ਸ਼ੇਖ ਆਦਿ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।
ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਸੂਰਤ ਵਿੱਚ 15 ਅਤੇ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਵਿੱਚ 20 ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਦਰਜ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਤੋਂ ਕੁੱਲ 78 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਧਮਾਕੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਅੱਠ ਹੋਰ ਮੁਲਜ਼ਮਾਂ ਦੀ ਭਾਲ ਅਜੇ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਸੀਰੀਅਲ ਬਲਾਸਟ ਦਾ ਮਾਸਟਰ ਮਾਈਂਡ ਯਾਸੀਨ ਭਟਕਲ ਦਿੱਲੀ ਦੀ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿਚ ਬੰਦ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਅਬਦੁਲ ਸੁਭਾਨ ਉਰਫ ਤੌਕੀਰ ਕੋਚੀਨ ਦੀ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿਚ ਬੰਦ ਹੈ।
