ਡੇਰਾ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ, 8 ਸਤੰਬਰ 2022 – ਦੇਸ਼ ਦੀ ਵੰਡ ਸਮੇਂ ਕਿੰਨੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿਛੜ ਗਏ, ਕਿੰਨੇ ਬਚੇ ਅਤੇ ਕਿੰਨੇ ਹੀ ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ। ਇਸ ਦੀ ਜਿਉਂਦੀ ਜਾਗਦੀ ਮਿਸਾਲ ਦੇਸ਼ ਵੰਡ ਦੌਰਾਨ ਪਰਿਵਾਰ ਤੋਂ ਵਿਛੜ ਗਏ ਮੁਸਲਿਮ ਨਵਜੰਮੇ ਬੱਚੇ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਜਦੋਂ 75 ਸਾਲਾ ਅਮਰਜੀਤ ਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਉਹ ਸਿੱਖ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਮੁਸਲਮਾਨ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਦੀ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਦੀ ਤਾਂਘ ਜਾਗ ਪਈ। ਸ਼੍ਰੀ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਅਮਰਜੀਤ ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਵਿਛੜੀ ਭੈਣ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਤਾਂ ਦੋਹਾਂ ਦੇ ਸਬਰ ਦਾ ਬੰਨ੍ਹ ਟੁੱਟ ਗਿਆ ਅਤੇ ਵੰਡ ਦਾ ਦਰਦ ਹੰਝੂ ਬਣ ਕੇ ਵਹਿ ਗਿਆ।
ਇਸ ਸੰਬੰਧੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਗੁਲਾਮ ਅੱਬਾਸ ਸ਼ਾਹ ਵੱਲੋਂ ਆਪਣੇ ਟਵਿੱਟਰ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਸ਼ੇਅਰ ਕੀਤੀ ਹੈ ਜੋ ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਵੰਡ ਦੇ ਦਰਦ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਨੂੰ ਬਿਆਨ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਗੁਲਾਮ ਅੱਬਾਸ ਨੇ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਮੀਡੀਆ ‘ਤੇ ਇਕ ਵੀਡੀਓ ਸ਼ੇਅਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਅੱਜ ਵੀ ਵੰਡ ਦੀਆਂ ਉਦਾਸ ਯਾਦਾਂ ਸਾਡੇ ਦਿਮਾਗ ਨੂੰ ਝੰਜੋੜ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਅਜਿਹੀ ਹੀ ਇਕ ਕਹਾਣੀ ਕੁਲਸੂਮ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਭਰਾ ਅਮਰਜੀਤ ਦੀ ਹੈ, ਜੋ 1947 ਦੀ ਵੰਡ ਵਿਚ ਵੱਖ ਹੋ ਗਏ ਸਨ।
ਵੰਡ ਸਮੇਂ ਅਮਰਜੀਤ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਮੈਂਬਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਚਲੇ ਗਏ ਅਤੇ ਭਗੌੜੇ ਸਮੇਂ ਨਵਜੰਮੇ ਅਮਰਜੀਤ ਨੂੰ ਇੱਥੇ ਹੀ ਛੱਡ ਰਹਿ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੂੰ ਨੂਰਮਹਿਲ ਨੇੜੇ ਸਥਿਤ ਪਿੰਡ ਪੱਬਵਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਸਿੱਖ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਗੋਦ ਲੈ ਲਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਨਾਂ ਅਮਰਜੀਤ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ। ਅਮਰਜੀਤ 75 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਮੁਸਲਮਾਨ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਸਿੱਖ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਜਲੰਧਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਿਹਾ ਸੀ।
ਕੁਲਸੂਮ ਨੇ ਗੁਲਾਮ ਅੱਬਾਸ ਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਅਕਸਰ ਆਪਣੇ ਭਰਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਭੈਣ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰਦੀ ਸੀ ਜੋ ਜਲੰਧਰ ਵਿੱਚ ਪਿੱਛੇ ਰਹਿ ਗਏ ਸਨ। ਕੁਲਸੂਮ ਦਾ ਜਨਮ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਕੁਲਸੂਮ ਵੀ ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਸੁਣ ਕੇ ਆਪਣੇ ਭਰਾ ਅਤੇ ਗੁਆਚੀ ਭੈਣ ਨੂੰ ਮਿਲਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਦੋਂ ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦਾ ਦੋਸਤ ਦਾਰਾ ਸਿੰਘ ਉਸ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਤਾਂ ਕੁਲਸੂਮ ਦੀ ਮਾਂ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਜਲੰਧਰ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦੇ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰਦਿਆਂ ਪੱਬਵਾਂ ਪਿੰਡ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ। ਜਦੋਂ ਦਾਰਾ ਸਿੰਘ ਜਲੰਧਰ ਆਇਆ ਤਾਂ ਉਸਨੇ ਅਮਰਜੀਤ ਨੂੰ ਸਾਰੀ ਕਹਾਣੀ ਦੱਸੀ ਕਿ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਅਤੇ ਇੱਕ ਭੈਣ ਫੈਸਲਾਬਾਦ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਹਨ।
ਅਮਰਜੀਤ ਨੇ ਆਪਣੀ ਭੈਣ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਦੀ ਇੱਛਾ ਪ੍ਰਗਟਾਈ ਸੀ। ਦਾਰਾ ਸਿੰਘ ਨੇ ਦੋਵਾਂ ਨਾਲ ਵਟਸਐਪ ‘ਤੇ ਸੰਪਰਕ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਸ਼੍ਰੀ ਕਰਤਾਰਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਲਾਂਘੇ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 75 ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਅਮਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਆਪਣੀ ਭੈਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਸਕੇ। ਕੁਲਸੂਮ ਨੇ ਗੁਲਾਮ ਅੱਬਾਸ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਦਾ ਧਰਮ ਨਾਲ ਕੋਈ ਲੈਣਾ-ਦੇਣਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਭਰਾ ਨੂੰ ਜਿਉਂਦਾ ਦੇਖ ਕੇ ਉਸ ਦੀ ਰੂਹ ਠੰਡੀ ਹੋ ਗਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੋਵਾਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦਾ ਧੰਨਵਾਦ ਵੀ ਕੀਤਾ।
