- ਮੁਸਲਿਮ ਧਿਰ ਨੇ ਸਰਵੇ ‘ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਕੀਤਾ ਇਨਕਾਰ
- ਮੁਸਲਿਮ ਧਿਰ ਸਰਵੇ ਖਿਲਾਫ ਪਹੁੰਚੀ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ, ਅੱਜ ਹੀ ਹੋਵੇਗੀ ਸੁਣਵਾਈ
ਵਾਰਾਣਸੀ, 4 ਅਗਸਤ 2023 – ਇਲਾਹਾਬਾਦ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਤੋਂ ਹਰੀ ਝੰਡੀ ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤੀ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਸਰਵੇਖਣ (ਏਐਸਆਈ) ਨੇ ਅੱਜ ਤੋਂ ਵਾਰਾਣਸੀ ਦੀ ਗਿਆਨਵਾਪੀ ਮਸਜਿਦ ਵਿੱਚ ਸਰਵੇਖਣ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਏਐਸਆਈ ਦੀ ਟੀਮ ਗਿਆਨਵਾਪੀ ਮਸਜਿਦ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਹੈ। ਸਰਵੇਖਣ ਦੌਰਾਨ ਪਟੀਸ਼ਨਕਰਤਾ ਅਤੇ ਹਿੰਦੂ ਪੱਖ ਦੇ ਵਕੀਲ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਮੁਸਲਿਮ ਪੱਖ ਨੇ ਇਸ ਸਰਵੇਖਣ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਨਹੀਂ ਲਿਆ।
ਭਾਰਤੀ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਸਰਵੇਖਣ (ਏਐਸਆਈ) ਦੀ ਟੀਮ ਨੇ ਵਾਰਾਣਸੀ ਦੇ ਗਿਆਨਵਾਪੀ ਕੰਪਲੈਕਸ ਦਾ ਸਰਵੇਖਣ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਰ ਏਐਸਆਈ ਦੀ ਟੀਮ ਵਿੱਚ 61 ਮੈਂਬਰ ਹਨ। ਮਤਲਬ ਪਿਛਲੀ ਵਾਰ ਨਾਲੋਂ 40 ਮੈਂਬਰ ਵੱਧ। ਗਿਆਨਵਾਪੀ ਕੈਂਪਸ ਨੂੰ 4 ਬਲਾਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਕੈਮਰੇ ਚਾਰੇ ਪਾਸੇ ਲਗਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਵੀਡੀਓਗ੍ਰਾਫੀ ਕਰਵਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਗਿਆਨਵਾਪੀ ਦੀ ਪੱਛਮੀ ਕੰਧ ‘ਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਫੋਕਸ ਹੈ। ਦੀਵਾਰ ਦੀ ਬਾਰੀਕੀ ਨਾਲ ਸਕੈਨਿੰਗ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਕਲਾਕ੍ਰਿਤੀਆਂ ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਏਐਸਆਈ ਹਿੰਦੂ ਪੱਖ ਨਾਲ ਅੰਦਰ ਚਲਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਜਦਕਿ ਮੁਸਲਿਮ ਪੱਖ ਨੇ ਸਰਵੇਖਣ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਮੁਸਲਿਮ ਪੱਖ ਗਿਆਨਵਾਪੀ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚਿਆ। ਜ਼ੂਮਾ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਸੂਬੇ ‘ਚ ਹਾਈ ਅਲਰਟ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਗਿਆਨਵਾਪੀ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਫੋਰਸ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਇਲਾਹਾਬਾਦ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਨੇ ਏਐਸਆਈ ਨੂੰ ਗਿਆਨਵਾਪੀ ਦਾ ਵਿਗਿਆਨਕ ਸਰਵੇਖਣ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਜਸਟਿਸ ਪ੍ਰੀਤਿੰਕਰ ਦਿਵਾਕਰ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘ਨਿਆਂ ਦੇ ਹਿੱਤ ਵਿੱਚ ਸਰਵੇਖਣ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਦਲੀਲ ਵਿਚ ਕੋਈ ਗੁਣ ਨਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ ਕਿ ਏਐਸਆਈ ਕੰਧ ਪੁੱਟੇ ਬਿਨਾਂ ਸਿੱਟੇ ‘ਤੇ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦਾ। ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਸਰਵੇਖਣ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੀ ਅੰਜੁਮਨ ਇੰਤੇਜਾਮੀਆ ਮਸਜਿਦ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਪਟੀਸ਼ਨ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਸੇ ਦੌਰਾਨ ਮੁਸਲਿਮ ਪੱਖ ਨੇ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਦੇ ਹੁਕਮਾਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦਾ ਰੁਖ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਇਲਾਹਾਬਾਦ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਨੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਅੰਜੁਮਨ ਇੰਤਜ਼ਾਮੀਆ ਮਸਜਿਦ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਪਟੀਸ਼ਨ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਗਿਆਨਵਾਪੀ ਮਸਜਿਦ ਦਾ ਵਿਗਿਆਨਕ ਸਰਵੇਖਣ ਕਰਨ ਦੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਅਦਾਲਤ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਨੂੰ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਿਆ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਹਾਈਕੋਰਟ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਖਿਲਾਫ ਮੁਸਲਿਮ ਪੱਖ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ‘ਤੇ ਅੱਜ ਸੁਣਵਾਈ ਹੋਵੇਗੀ। ਮੁਸਲਿਮ ਪੱਖ ਦੀ ਇਸ ਪਟੀਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਗਿਆਨਵਾਪੀ ਸਰਵੇਖਣ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣ ਦੇ ਹੁਕਮਾਂ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੰਦਿਆਂ ਖ਼ਦਸ਼ਾ ਪ੍ਰਗਟਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਏਐਸਆਈ ਉੱਥੇ ਖੁਦਾਈ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਗਿਆਨਵਾਪੀ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਸੁਣਵਾਈ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਦਾਇਰ ਪਟੀਸ਼ਨਾਂ ‘ਤੇ ਅੱਜ ਸੁਣਵਾਈ ਕਰੇਗਾ।
ASI ਦਾ ਸਰਵੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਏਐਸਆਈ ਦੀ ਟੀਮ 12 ਵਜੇ ਤੱਕ ਸਰਵੇ ਕਰੇਗੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਮਾਜ਼ ਲਈ ਇਮਾਰਤ ਖਾਲੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਵਾਰਾਣਸੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੇਕਰ ASI ਦੀ ਟੀਮ ਚਾਹੇ ਤਾਂ ਦੁਪਹਿਰ 3 ਤੋਂ 5 ਵਜੇ ਤੱਕ ਦੁਬਾਰਾ ਸਰਵੇਖਣ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਮੁਸਲਿਮ ਪੱਖ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਏਐਸਆਈ ਸਰਵੇਖਣ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰੱਖਿਆ ਹੈ, ਸਰਵੇਖਣ ਦੌਰਾਨ ਨਾ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਕੀਲ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕੋਈ ਧਿਰ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਮੁਸਲਿਮ ਪੱਖ ਨੇ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਪੱਤਰ ਲਿਖ ਕੇ ਸੂਚਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਤੋਂ ਮਾਮਲੇ ‘ਤੇ ਸਟੇਅ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਤੱਕ ਸਰਵੇ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿਣਗੇ। ਏਐਸਆਈ ਟੀਮ ਵਿੱਚ ਆਈਆਈਟੀ ਕਾਨਪੁਰ ਦੇ ਤਿੰਨ ਮਾਹਰ ਵੀ ਹਨ।
