ਨੇਪਾਲ, 10 ਅਕਤੂਬਰ 2023 – ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਬਾਂਕੇ ਜ਼ਿਲੇ ਦੇ ਨੇਪਾਲਗੰਜ ਕਸਬੇ ‘ਚ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਬੀਫ ਖਾਣ ਦਾ ਵੀਡੀਓ ਵਾਇਰਲ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ 25 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ‘ਤੇ ਪੋਸਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇੱਕ ਹਫ਼ਤੇ ਬਾਅਦ 3 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਕਸਬੇ ਦੇ ਹਿੰਦੂ ਅਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਆਹਮੋ-ਸਾਹਮਣੇ ਹੋ ਗਏ। ਮਾਮਲਾ ਇੰਨਾ ਵੱਧ ਗਿਆ ਕਿ ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਸਥਾਨਕ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਭਾਰਤ-ਨੇਪਾਲ ਸਰਹੱਦ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
ਇੱਥੇ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਯੂਪੀ ਦੇ ਮਹਾਰਾਜਗੰਜ, ਸਿਧਾਰਥਨਗਰ, ਬਲਰਾਮਪੁਰ, ਸ਼ਰਾਵਸਤੀ, ਬਹਿਰਾਇਚ, ਲਖੀਮਪੁਰ ਖੇੜੀ ਅਤੇ ਪੀਲੀਭੀਤ ਵਿੱਚ ਅਲਰਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਹੈ।
26 ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਦੂਜੀ ਵਾਰ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹਿੰਦੂ ਅਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਆਹਮੋ-ਸਾਹਮਣੇ ਸਨ। ਨੇਪਾਲਗੰਜ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬਿਹਾਰ ਦੀ ਸੋਨਬਰਸਾ ਸਰਹੱਦ ਤੋਂ 35 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਮਲੰਗਵਾ ਵਿੱਚ ਹਿੰਸਾ ਅਤੇ ਅੱਗਜ਼ਨੀ ਹੋਈ ਸੀ।
8 ਸਤੰਬਰ 2023 ਨੂੰ ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਸੀਤਾਮੜੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਮਲੰਗਵਾ ਵਿੱਚ ਹਿੰਸਾ ਭੜਕ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਲਾਕੇ ‘ਚ ਫੌਜ ਨੂੰ ਤਾਇਨਾਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।
ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਸਾਰੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਇਕ ਪੈਟਰਨ ‘ਤੇ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ‘ਤੇ ਇਕ ਭੜਕਾਊ ਪੋਸਟ ਵਾਇਰਲ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਉਸ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿਚ ਭੱਦੀਆਂ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਫਿਰ ਭੀੜ ਇਕੱਠੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਭੰਨਤੋੜ ਅਤੇ ਅੱਗਜ਼ਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਨੇਪਾਲ ਵਿੱਚ 2023 ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੀਆਂ 5 ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਾਪਰੀਆਂ ਹਨ। ਹਿੰਦੂ ਪੱਖ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਗਊ ਹੱਤਿਆ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਗੁੱਸਾ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਮੁਸਲਿਮ ਪੱਖ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਨੇਪਾਲ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਖਰਾਬ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
ਇਹ ਮਾਮਲਾ 25 ਸਤੰਬਰ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਨੇਪਾਲਗੰਜ ਦੇ ਇਕ ਨੌਜਵਾਨ ਨੇ ਫੇਸਬੁੱਕ ‘ਤੇ ਮੁਸਲਿਮ ਭਾਈਚਾਰੇ ਬਾਰੇ ਇਤਰਾਜ਼ਯੋਗ ਟਿੱਪਣੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਾਹੌਲ ਵਿਗੜਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਹ ਪੋਸਟ 1 ਅਕਤੂਬਰ ਤੱਕ ਵਾਇਰਲ ਹੁੰਦੀ ਰਹੀ। ਦੋਸ਼ ਹੈ ਕਿ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਨੇਪਾਲਗੰਜ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਕੋਈ ਕਾਰਵਾਈ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ।
1 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਮੁਸਲਿਮ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਕਰੀਬ 5 ਹਜ਼ਾਰ ਲੋਕ ਨਾਅਰੇਬਾਜ਼ੀ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਨੇਪਾਲਗੰਜ ਦੇ ਮੁੱਖ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਅਧਿਕਾਰੀ ਯਾਨੀ ਕੁਲੈਕਟਰ ਦੇ ਦਫ਼ਤਰ ਪਹੁੰਚੇ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਕਈ ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਵਾਹਨਾਂ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਭੀੜ ‘ਚੋਂ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਦਫਤਰ ‘ਚ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਝੰਡੇ ਦੇ ਅੱਗੇ ਇਸਲਾਮੀ ਝੰਡਾ ਲਹਿਰਾ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਦੀ ਵੀਡੀਓ ਵੀ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ‘ਤੇ ਵਾਇਰਲ ਹੋਈ ਸੀ।
ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪੁਲੀਸ ਵੱਲੋਂ ਕੋਈ ਕਾਰਵਾਈ ਨਾ ਹੋਣ ’ਤੇ ਹਿੰਦੂ ਧਿਰ ਨੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਮਾਰਚ ਕੱਢਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ। ਸ਼ਾਂਤੀ ਮਾਰਚ ਲਈ ਲੋਕ 3 ਅਕਤੂਬਰ ਦੀ ਸਵੇਰ ਨੂੰ ਨੇਪਾਲਗੰਜ ਦੇ ਸ਼ਕਤੀਪੀਠ ਬਾਗੇਸ਼ਵਰੀ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ। ਇੱਥੋਂ ਯਾਤਰਾ ਕੱਢੀ ਗਈ। ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਭਗਵੇਂ ਝੰਡੇ ਸਨ।
ਯਾਤਰਾ ਨੇ ਬੀਪੀ ਚੌਕ ਤੋਂ ਤ੍ਰਿਭੁਵਨ ਚੌਕ ਤੱਕ ਸੱਜੇ ਮੋੜ ਲੈਣਾ ਸੀ ਪਰ ਭੀੜ ਖੱਬੇ ਪਾਸੇ ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਹਾਲ ਮਾਰਗ ਵੱਲ ਵਧੀ। ਇਸ ਇਲਾਕੇ ਵਿਚ ਮੁਸਲਿਮ ਆਬਾਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਰਸਤੇ ਵਿੱਚ ਛੱਤਾਂ ਤੋਂ ਪੱਥਰ ਸੁੱਟੇ ਗਏ।
ਇਸ ਤੋਂ ਗੁੱਸੇ ‘ਚ ਆਏ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਦੁਕਾਨਾਂ ਦੀ ਭੰਨਤੋੜ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਦੋ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਵਿਚਾਲੇ ਹੋਈ ਝੜਪ ਵਿੱਚ 6 ਪੁਲਿਸ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਸਮੇਤ 17 ਲੋਕ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਹੋ ਗਏ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨੇਪਾਲਗੰਜ ‘ਚ ਕਰਫਿਊ ਲਗਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਪੁਲੀਸ-ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਧਾਰਮਿਕ ਆਗੂਆਂ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਬੁਲਾਈ। ਹੁਣ ਜਦੋਂ ਮਾਹੌਲ ਸ਼ਾਂਤ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਕਰਫਿਊ ਵਿੱਚ 8 ਘੰਟਿਆਂ ਲਈ ਢਿੱਲ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਹੈ।
ਸਰਲਾਹੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਮਲੰਗਵਾ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਕਾਰਨ ਮਾਹੌਲ ਖ਼ਰਾਬ ਹੋ ਗਿਆ। ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਪਿੰਡ ਬ੍ਰਹਮਪੁਰੀ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਹਿੰਦੂ ਅਤੇ ਮੁਸਲਿਮ ਨੌਜਵਾਨ ਗਊ, ਹਿੰਦੂਤਵ ਅਤੇ ਇਸਲਾਮ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਬਹਿਸ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ‘ਤੇ ਇਹ ਗੱਲਬਾਤ ਇਕ ਹਫਤੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਵਾਇਰਲ ਹੋ ਗਈ।
ਨੇਪਾਲ ਵਿੱਚ 8 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਜਨਮ ਅਸ਼ਟਮੀ ਸੀ। ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਮੂਰਤੀ ਵਿਸਰਜਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੁਸਲਿਮ ਆਬਾਦੀ ਵਾਲੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਪਰਤ ਰਹੇ ਸਨ। ਦੋਸ਼ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ‘ਤੇ ਛੱਤਾਂ ਤੋਂ ਪੱਥਰ ਸੁੱਟੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਭਗਦੜ ਮੱਚ ਗਈ। ਸ਼ਰਾਰਤੀ ਅਨਸਰਾਂ ਨੇ ਇਸ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਉਠਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨਾਂ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ। ਦੁਕਾਨਾਂ ਦੀ ਭੰਨਤੋੜ ਕੀਤੀ।
ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ 9 ਤੋਂ 10 ਸਤੰਬਰ ਤੱਕ 24 ਘੰਟੇ ਦਾ ਕਰਫਿਊ ਲਗਾਇਆ। 11 ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 21 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਗਣੇਸ਼ ਵਿਸਰਜਨ ਦੌਰਾਨ ਫਿਰ ਹਿੰਸਾ ਭੜਕ ਗਈ। ਵਿਸਰਜਨ ਤੋਂ ਪਰਤ ਰਹੇ ਲੋਕ ਦੂਜੇ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨਾਲ ਭਿੜ ਗਏ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਨੇਪਾਲ ਆਰਮਡ ਗਾਰਡ ਫੋਰਸ ਦੇ ਦੋ ਜਵਾਨਾਂ ਸਮੇਤ 10 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਏ।
ਮਾਹੌਲ ਖ਼ਰਾਬ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਨਗਰ ਪਾਲਿਕਾ ਨੇ ਸ਼ਾਮ 5 ਵਜੇ ਤੋਂ 7 ਵਜੇ ਤੱਕ ਸਾਰੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਦਾ ਇਕੱਠਿਆਂ ਵਿਸਰਜਨ ਕਰਵਾਇਆ ਅਤੇ ਰਾਤ 10 ਵਜੇ ਤੋਂ ਕਰਫ਼ਿਊ ਲਗਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। 24 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਮਧੇਸੀ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਡਾ.ਵਿਜੇ ਕੁਮਾਰ ਦੱਤ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਉੱਚ ਪੱਧਰੀ ਨਿਗਰਾਨ ਟੀਮ ਮਲੰਗਵਾ ਪਹੁੰਚੀ। 25 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਕਰਫਿਊ ਹਟਾ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।
