- ਬੈਲਜੀਅਮ ਦੀ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਦਿੱਤਾ ਫੈਸਲਾ
- 13,000 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਪੰਜਾਬ ਬੈਂਕ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦਾ ਹੈ ਮੁਲਜ਼ਮ
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 18 ਅਕਤੂਬਰ 2025 – ਬੈਲਜੀਅਮ ਦੇ ਐਂਟਵਰਪ ਦੀ ਇੱਕ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਭਗੌੜੇ ਹੀਰਾ ਵਪਾਰੀ ਮੇਹੁਲ ਚੋਕਸੀ ਦੀ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਹਵਾਲਗੀ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਏਜੰਸੀਆਂ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ‘ਤੇ ਬੈਲਜੀਅਮ ਪੁਲਿਸ ਦੁਆਰਾ ਚੋਕਸੀ ਦੀ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ ਜਾਇਜ਼ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਚੋਕਸੀ ਨੂੰ ਅਜੇ ਵੀ ਉੱਚ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਅਪੀਲ ਕਰਨ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਉਹ ਅਪੀਲ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਜਾਂ ਉਸਦੀ ਅਪੀਲ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਭਾਰਤ ਡਿਪੋਰਟ ਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਅੱਗੇ ਵਧੇਗੀ।
12 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ, ਬੈਲਜੀਅਮ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਜਾਂਚ ਏਜੰਸੀਆਂ ਦੀ ਹਵਾਲਗੀ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ‘ਤੇ ਪੰਜਾਬ ਨੈਸ਼ਨਲ ਬੈਂਕ ਕਰਜ਼ਾ ਧੋਖਾਧੜੀ ਮਾਮਲੇ ਦੇ ਮੁਲਜ਼ਮ ਮੇਹੁਲ ਚੋਕਸੀ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਹ ਇਸ ਸਮੇਂ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਚੋਕਸੀ ‘ਤੇ 13,850 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਧੋਖਾਧੜੀ ਕਰਨ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਹੈ। ਮੇਹੁਲ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਪ੍ਰੀਤੀ ਚੋਕਸੀ ਨਾਲ ਰਹਿ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਕੋਲ ਬੈਲਜੀਅਮ ਦੀ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਹੈ। ਬੈਲਜੀਅਮ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਚੋਕਸੀ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਬਾਰੇ ਸੂਚਿਤ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਆਪਣੀ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀ ਦੇ ਸਮੇਂ, ਮੇਹੁਲ ਚੋਕਸੀ ਬੈਲਜੀਅਮ ਤੋਂ ਸਵਿਟਜ਼ਰਲੈਂਡ ਭੱਜਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਚੋਕਸੀ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਮੁੰਬਈ ਦੀ ਇੱਕ ਅਦਾਲਤ ਦੁਆਰਾ 23 ਮਈ, 2018 ਅਤੇ 15 ਜੂਨ, 2021 ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਦੋ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀ ਵਾਰੰਟਾਂ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤਾ।
ਬੈਲਜੀਅਮ ਦੇ ਸਰਕਾਰੀ ਵਕੀਲਾਂ ਨੇ ਅਦਾਲਤ ਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਚੋਕਸੀ ‘ਤੇ ਸੰਭਾਵੀ ਭੱਜਣ ਦਾ ਜੋਖਮ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਉਸਨੂੰ ਜੇਲ੍ਹ ਤੋਂ ਰਿਹਾਅ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਇੱਕ ਸੀਨੀਅਰ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਇਹ ਹੁਕਮ ਸਾਡੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ‘ਤੇ ਬੈਲਜੀਅਮ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀ ਕਾਨੂੰਨੀ ਹੈ। ਇਹ ਦੇਸ਼ ਨਿਕਾਲੇ ਵੱਲ ਪਹਿਲਾ ਵੱਡਾ ਕਦਮ ਹੈ।”
ਬੈਲਜੀਅਮ ਵਿੱਚ ਇਸਤਗਾਸਾ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਅਤੇ ਸੀਬੀਆਈ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਪੂਰੀ ਸਹਾਇਤਾ ਮਿਲੀ। ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਚੋਕਸੀ ਦੇ ਅਪਰਾਧਾਂ ਦੇ ਸਬੂਤ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ, ਆਪਣੇ ਭਤੀਜੇ ਨੀਰਵ ਮੋਦੀ ਦੇ ਨਾਲ, ਪੀਐਨਬੀ ਬੈਂਕ ਤੋਂ ਲਗਭਗ ₹13,850 ਕਰੋੜ ਦੀ ਧੋਖਾਧੜੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ।
ਚੌਕਸੀ ਨੇ 15 ਨਵੰਬਰ, 2023 ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਬੈਲਜੀਅਨ ਨਾਗਰਿਕ ਪਤਨੀ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਕਥਿਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਬੈਲਜੀਅਨ ‘ਐਫ ਰੈਜ਼ੀਡੈਂਸੀ ਕਾਰਡ’ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ। ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਚੋਕਸੀ ਨੇ ਬੈਲਜੀਅਨ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਜਾਅਲੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਭਾਰਤੀ ਅਤੇ ਐਂਟੀਗੁਆ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਛੁਪਾਈ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਨਿਕਾਲਾ ਰੋਕਣ ਲਈ ਗਲਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ।
2018 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਛੱਡਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਚੋਕਸੀ ਨੇ 2017 ਵਿੱਚ ਐਂਟੀਗੁਆ-ਬਾਰਬੂਡਾ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਲਈ ਸੀ। ਚੋਕਸੀ ਨੇ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਖਰਾਬ ਸਿਹਤ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਹੋਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਕਈ ਵਾਰ, ਉਸਦੀ ਪੇਸ਼ੀ ਵੀਡੀਓ ਕਾਨਫਰੰਸਿੰਗ ਰਾਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਜਾਇਦਾਦਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਜ਼ਬਤ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਚੌਕਸੀ ਮਈ 2021 ਵਿੱਚ ਐਂਟੀਗੁਆ ਤੋਂ ਗੁਆਂਢੀ ਡੋਮਿਨਿਕਾ ਪਹੁੰਚਿਆ। ਉਸਨੂੰ ਉੱਥੇ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਸੀਬੀਆਈ ਦੀ ਇੱਕ ਟੀਮ ਉਸਨੂੰ ਹਵਾਲਗੀ ਲਈ ਡੋਮਿਨਿਕਾ ਪਹੁੰਚੀ, ਪਰ ਅਜਿਹਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਉਸਨੂੰ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਮਹਾਰਾਣੀ ਦੀ ਪ੍ਰਿਵੀ ਕੌਂਸਲ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਮਿਲੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਐਂਟੀਗੁਆ ਵਾਪਸ ਹਵਾਲਗੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ।
ਹਾਲਾਂਕਿ, ਮੇਹੁਲ ਚੋਕਸੀ ਨੇ 51 ਦਿਨ ਡੋਮਿਨਿਕਨ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਏ। ਉਸਨੇ ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਉਹ ਐਂਟੀਗੁਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉੱਥੇ ਇੱਕ ਨਿਊਰੋਲੋਜਿਸਟ ਤੋਂ ਇਲਾਜ ਕਰਵਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਐਂਟੀਗੁਆ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਕੁਝ ਦਿਨ ਬਾਅਦ, ਡੋਮਿਨਿਕਨ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਚੋਕਸੀ ਵਿਰੁੱਧ ਕੇਸ ਖਾਰਜ ਕਰ ਦਿੱਤੇ।
ਪੰਜਾਬ ਨੈਸ਼ਨਲ ਬੈਂਕ ਘੁਟਾਲੇ ਦੇ ਵਿਸਲਬਲੋਅਰ ਹਰੀਪ੍ਰਸਾਦ ਐਸਵੀ ਨੇ ਮੇਹੁਲ ਚੋਕਸੀ ਦੀ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ ‘ਤੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਹਵਾਲਗੀ ਕੋਈ ਆਸਾਨ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਸ ਕੋਲ ਪੂਰਾ ਪੈਸਾ ਹੈ। ਉਹ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਵਕੀਲਾਂ ਨੂੰ ਨਿਯੁਕਤ ਕਰੇਗਾ, ਜਿਵੇਂ ਵਿਜੇ ਮਾਲਿਆ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਭਾਰਤ ਲਈ ਉਸਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲਿਆਉਣਾ ਆਸਾਨ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ।
ਹਰੀਪ੍ਰਸਾਦ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਵੇਂ ਚੋਕਸੀ ਨੂੰ ਐਂਟੀਗੁਆ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਉਹ ਭੱਜਣ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸਦੇ ਕੋਲ ਵਕੀਲਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਟੀਮ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਲਈ ਇਹ ਇੰਨਾ ਆਸਾਨ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਮੈਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਇਸ ਵਾਰ ਸਫਲ ਹੋਵੇਗੀ।
