ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 22 ਫਰਵਰੀ 2022 – ਪੂਰਬੀ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਯੂਕਰੇਨ ਅਤੇ ਰੂਸ ਵਿਚਾਲੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਹੈ। ਰੂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਵਿਦਰੋਹੀਆਂ ਦੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਾਲੇ ਲੁਹਾਨਸਕ ਅਤੇ ਡੋਨੇਟਸਕ ਸੂਬਿਆਂ ਨੂੰ ਸੁਤੰਤਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਇੱਕ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਸੰਬੋਧਨ ਵਿੱਚ ਯੂਕਰੇਨ ਸਰਕਾਰ, ਨਾਟੋ ਬਲਾਂ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਸਰਕਾਰ ‘ਤੇ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਸਾਧਿਆ। ਰੂਸੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਯੂਕਰੇਨ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਬਸਤੀ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਇੱਕ ਕਠਪੁਤਲੀ ਸਰਕਾਰ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜ਼ੇਲੇਨਸਕੀ ਨੇ ਪੁਤਿਨ ਦੇ ਇਸ ਬਿਆਨ ‘ਤੇ ਤਿੱਖੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਡਰਨ ਵਾਲੇ ਨਹੀਂ ਹਾਂ। ਜ਼ੇਲੇਨਸਕੀ ਅਜੇ ਵੀ ਪੱਛਮੀ ਸਮਰਥਨ ਦੀ ਉਮੀਦ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਪੂਰਬੀ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਲੁਹਾਨਸਕ ਅਤੇ ਡੋਨੇਟਸਕ ਰੂਸ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਵਾਂ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਰੂਸੀ ਮੂਲ ਦੀ ਵੱਡੀ ਆਬਾਦੀ ਹੈ। ਲੁਹਾਨਸਕ ਅਤੇ ਡੋਨੇਟਸਕ ‘ਤੇ 2014 ਤੋਂ ਰੂਸ ਸਮਰਥਿਤ ਬਾਗੀਆਂ ਦਾ ਕਬਜ਼ਾ ਹੈ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਸੂਬੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦ ਗਣਰਾਜ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਯੂਕਰੇਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
ਭੂਗੋਲਿਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ, ਦੋਵੇਂ ਰਾਜ ਡੋਨਬਾਸ ਖੇਤਰ ਦੇ ਅਧੀਨ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇੱਥੇ ਚੱਲ ਰਹੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਵਿੱਚ ਕਰੀਬ 15 ਹਜ਼ਾਰ ਲੋਕ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਗੁਆ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਯੂਕਰੇਨ ਨੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹੀ ਰੂਸ ‘ਤੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਨੂੰ ਹਵਾ ਦੇਣ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਰੂਸ ਇਸ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਰੂਸ ਨੇ ਭਾਵੇਂ ਇਸ ਵਾਰ ਲੁਹਾਨਸਕ ਅਤੇ ਡੋਨੇਟਸਕ ਨੂੰ ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਮਾਨਤਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਪਰ ਯੂਕਰੇਨ ਇਹ ਕਹਿੰਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਉਥੇ ਵਿਦਰੋਹੀਆਂ ਦੀ ਗੁਪਤ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਮਦਦ ਵਿੱਚ ਹਥਿਆਰ, ਟੀਕਾ, ਰੂਸੀ ਪਾਸਪੋਰਟ ਅਤੇ ਕੋਰੋਨਾ ਵੈਕਸੀਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਯੂਕਰੇਨ ਨਾਲ ਟਕਰਾਅ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਵਾਂ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਬਾਗੀਆਂ ਨੇ ਰੂਸ ਤੋਂ ਮਦਦ ਮੰਗੀ ਸੀ। ਦੋਸ਼ ਹੈ ਕਿ ਰੂਸ ਨੇ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗੁਪਤ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਸੀ।
ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਜੇਕਰ ਯੂਕਰੇਨ ਨਾਟੋ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਰੂਸ ਲਈ ਸਿੱਧਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਅਸੀਂ ਯੂਕਰੇਨ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਫੌਜੀ ਕਾਰਵਾਈ ਬੰਦ ਕਰਨ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਜੇਕਰ ਅਜਿਹਾ ਨਾ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਸਾਰੇ ਖ਼ੂਨ-ਖ਼ਰਾਬੇ ਲਈ ਕੀਵ ਵਿੱਚ ਬੈਠੀ ਸਰਕਾਰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੋਵੇਗੀ। ਅੱਜ ਯੂਕਰੇਨ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਰੂਸ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਸਾਂਝੇ ਅਤੀਤ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਰੂਸ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਟੋ ਏਜੰਡੇ ਵਿੱਚ ਮਦਦਗਾਰ ਸਾਬਤ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਪੁਤਿਨ ਮੁਤਾਬਕ- ਯੂਕਰੇਨ ਵੀ ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜੇਕਰ ਅਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਵਸਥਾ ‘ਚ ਵੱਡਾ ਬਦਲਾਅ ਹੋਵੇਗਾ। ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿਚ, ਪੱਛਮੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਯੂਕਰੇਨ ਨੂੰ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਸਪਲਾਈ ਹੋਈ ਹੈ। ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਦੋਸ਼ ਲਾਇਆ ਕਿ ਯੂਕਰੇਨ ਸੰਕਟ ਦਾ ਅਸਲ ਕਾਰਨ ਨਾਟੋ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ ਆਪਸੀ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨੂੰ ਠੇਸ ਪਹੁੰਚਾਈ ਹੈ। ਪੱਛਮੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਅਸਲ ਉਦੇਸ਼ ਰੂਸ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਰੋਕਣਾ ਹੈ।
ਰੂਸੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਕਿਹਾ- ‘ਯੂਕਰੇਨ ਨੂੰ ਰੂਸ ਨੇ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਸ਼ਾਸਨ ਅਧੀਨ ਬਣਾਇਆ ਸੀ, ਪਰ ਅੱਜ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਇਸ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਾ ਸਿਹਰਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ, ਜਦਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਸ ਨਾਲ ਕੋਈ ਲੈਣਾ-ਦੇਣਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸੋਵੀਅਤ ਸੰਘ ਦੇ ਟੁੱਟਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਧੋਖੇ ਅਤੇ ਬੇਈਮਾਨੀ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਰੂਸੀ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਯੂਕਰੇਨ ਸਮੇਤ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਦਿੱਤੀ। ਅਸੀਂ ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਕਰਜ਼ੇ ਦੀ ਪੂਰੀ ਅਦਾਇਗੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜਾਇਦਾਦ ਵਾਪਸੀ ਦੇ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ।
ਰੂਸ ਦੇ ਇਸ ਐਲਾਨ ‘ਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਆਪਣੀ ਤਿੱਖੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਦੇ ਪ੍ਰੈੱਸ ਸਕੱਤਰ ਜੇਨ ਸਾਕੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜੋਅ ਬਿਡੇਨ ਛੇਤੀ ਹੀ ਅਮਰੀਕੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਲੁਹਾਨਸਕ ਅਤੇ ਡੋਨੇਟਸਕ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਲਈ ਇੱਕ ਆਦੇਸ਼ ਜਾਰੀ ਕਰਨਗੇ। ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵੀ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
