ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 20 ਅਗਸਤ 2024 – ਮਲੇਰੀਆ ਅਤੇ ਡੇਂਗੂ ਵਰਗੀਆਂ ਮੱਛਰਾਂ ਤੋਂ ਫੈਲਣ ਵਾਲੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ‘ਤੇ ਕਾਬੂ ਪਾਉਣ ਲਈ ਸਿਹਤ ਵਿਭਾਗ ਹਰ ਸਾਲ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਮੱਛਰਾਂ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਦੂਰ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਿਹਾ, ਜਿਸ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਮੱਛਰਾਂ ਦੇ ਵਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਆਈ ਤਬਦੀਲੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਰੋਧਕ ਸ਼ਕਤੀ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਮਲੇਰੀਆ ਅਤੇ ਡੇਂਗੂ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਲੋਕਾਂ ‘ਤੇ ਦਵਾਈ ਦਾ ਵੀ ਕੋਈ ਅਸਰ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਮਲੇਰੀਆ ਦੇ ਪਰਜੀਵੀ ਵੀ ਆਪਣਾ ਵਿਵਹਾਰ ਬਦਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਸਿਹਤ ਵਿਭਾਗ ਫੌਗਿੰਗ ਅਤੇ ਛਿੜਕਾਅ ਲਈ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਬਦਲਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਮਲੇਰੀਆ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਦਵਾਈ ਦੀ ਡੋਜ਼ ਵੀ ਬਦਲਣੀ ਪਵੇਗੀ। ਮਲੇਰੀਆ ਦੇ ਪੈਰਾਸਾਈਟ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਲਈ ਦਵਾਈ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਲਗਭਗ ਤਿੰਨ ਗੁਣਾ ਵਧਾਉਣੀ ਪਈ। ਪਹਿਲਾਂ ਪਲਾਜ਼ਮੋਡੀਅਮ ਵਾਈਵੈਕਸ ਵਿੱਚ ਪੰਜ ਦਿਨ ਅਤੇ ਪਲਾਜ਼ਮੋਡੀਅਮ ਫਾਲਸੀਪੇਰਮ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਦਿਨ ਦਵਾਈ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ, ਪਰ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਪਰਜੀਵੀ ਨੇ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤਾ। ਹੁਣ ਪਲਾਜ਼ਮੋਡੀਅਮ ਵਿਵੇਕਸ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਦਿਨ ਅਤੇ ਫਾਲਸੀਪੇਰਮ ਵਿੱਚ 14 ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਦਵਾਈ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ 14 ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਦਵਾਈ ਲੈਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਕਈ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਮਲੇਰੀਆ ਦੇ ਪਰਜੀਵੀ ਪਾਏ ਗਏ ਹਨ।
ਵਿਸ਼ਵ ਮੱਛਰ ਦਿਵਸ ਹਰ ਸਾਲ 20 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਮੱਛਰਾਂ ਤੋਂ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਪ੍ਰਤੀ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ ਵਿਸ਼ਵ ਮੱਛਰ ਦਿਵਸ ਦਾ ਥੀਮ ਹੈ- ਮੱਛਰ ਤੋਂ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
