ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 23 ਸਤੰਬਰ 2025 – ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ, ਗੂਗਲ ਦੇ ਜੈਮਿਨੀ ਦਾ ਨੈਨੋ ਬਨਾਨਾ ਮਾਡਲ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ‘ਤੇ ਚਰਚਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਰੁਝਾਨ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਉਦੋਂ ਵਾਇਰਲ ਹੋਇਆ ਜਦੋਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਮਾਡਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਬਹੁਤ ਹੀ ਯਥਾਰਥਵਾਦੀ 3D ਮੂਰਤੀਆਂ ਅਤੇ ਰੈਟਰੋ-ਸ਼ੈਲੀ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਬਣਾਉਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ। 80 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੀਆਂ ਸ਼ੈਲੀ ਦੀਆਂ ਸਾੜੀਆਂ ਪਹਿਨੇ ਮਾਡਲ ਦੀਆਂ ਫੋਟੋਆਂ ਨੇ, ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ, ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਆਪਣੇ ਵੱਲ ਖਿੱਚਿਆ। ਪਰ ਜਦੋਂ ਕਿ ਇਹ ਰੁਝਾਨ ਮਨੋਰੰਜਨ ਦਾ ਸਰੋਤ ਬਣ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਇਹ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਚੇਤਾਵਨੀ ਵੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
ਆਈਪੀਐਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਵੀ.ਸੀ. ਸੱਜਨਾਰ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਐਕਸ (ਪਹਿਲਾਂ ਟਵਿੱਟਰ) ‘ਤੇ ਸਾਵਧਾਨ ਰਹਿਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅਜਿਹੇ ਵਾਇਰਲ ਰੁਝਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਅੰਨ੍ਹੇਵਾਹ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣਾ ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਂਝੀ ਕਰਨਾ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਮਹਿੰਗਾ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਲਿਖਿਆ, “ਇੰਟਰਨੈੱਟ ‘ਤੇ ਟ੍ਰੈਂਡਿੰਗ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਵਿੱਚ ਨਾ ਫਸੋ! ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ‘ਨੈਨੋ ਬਨਾਨਾ’ ਰੁਝਾਨ ਦੇ ਨਾਮ ‘ਤੇ ਆਪਣੀ ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਂਝੀ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਅਪਰਾਧੀ ਇੱਕ ਕਲਿੱਕ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੇ ਬੈਂਕ ਖਾਤੇ ਤੋਂ ਪੈਸੇ ਕਢਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਕਦੇ ਵੀ ਆਪਣੀਆਂ ਫੋਟੋਆਂ ਜਾਂ ਨਿੱਜੀ ਵੇਰਵੇ ਜਾਅਲੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟਾਂ ਜਾਂ ਅਣਅਧਿਕਾਰਤ ਐਪਸ ਨਾਲ ਸਾਂਝਾ ਨਾ ਕਰੋ।”
ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਵੇਂ ਲੋਕ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ‘ਤੇ ਆਪਣੀ ਖੁਸ਼ੀ ਸਾਂਝੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਤਰਜੀਹ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਬਿਨਾਂ ਜਾਂਚ ਕੀਤੇ ਕਿਸੇ ਨਵੇਂ ਰੁਝਾਨ ਵਿੱਚ ਕੁੱਦਣਾ ਬਿਨਾਂ ਦੇਖੇ ਡੂੰਘੇ ਟੋਏ ਵਿੱਚ ਕਦਮ ਰੱਖਣ ਵਾਂਗ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕਿਹਾ, “ਆਪਣੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਤੇ ਫੋਟੋਆਂ ਅਪਲੋਡ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੋ ਵਾਰ ਸੋਚੋ।” ਸੱਜਨਾਰ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇੱਕ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਤੁਹਾਡਾ ਡੇਟਾ ਕਿਸੇ ਜਾਅਲੀ ਵੈਬਸਾਈਟ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਲਗਭਗ ਅਸੰਭਵ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਨਤੀਜੇ ਬਹੁਤ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਇਹ ਰੁਝਾਨ ਨਿੱਜੀ ਫੋਟੋਆਂ ਜਾਂ ਡੇਟਾ ਨੂੰ ਸਾਂਝਾ ਕਰਨ ਤੱਕ ਸੀਮਿਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਡੇਟਾ ਸੁਰੱਖਿਆ ਜੋਖਮ ਵੀ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਵੱਡੀਆਂ ਤਕਨੀਕੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਅਕਸਰ ਆਪਣੇ ਏਆਈ ਮਾਡਲਾਂ ਨੂੰ ਸਿਖਲਾਈ ਦੇਣ ਲਈ ਉਪਭੋਗਤਾ ਦੁਆਰਾ ਅਪਲੋਡ ਕੀਤੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਅਤੇ ਡੇਟਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ, ਗੂਗਲ ਸਿਖਲਾਈ ਲਈ ਡਿਫੌਲਟ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਜੇਮਿਨੀ ਗੱਲਬਾਤ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਪਭੋਗਤਾ ਚੋਣ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਆਸਾਨ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਐਂਥ੍ਰੋਪਿਕ (ਕਲਾਊਡ ਚੈਟਬੋਟ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਕੰਪਨੀ) ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਉਹ ਚੋਣ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਦੇ ਡੇਟਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸਿਖਲਾਈ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
