- 14000 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ‘ਚ ਸੌਦਾ, ਅਮਰੀਕੀ ਕੰਪਨੀ 80% ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੇਣ ਲਈ ਵੀ ਤਿਆਰ
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 5 ਸਤੰਬਰ 2025 – ਟੈਰਿਫ ਯੁੱਧ ਦੇ ਤਣਾਅ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਜਹਾਜ਼ ਨਿਰਮਾਤਾ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਏਅਰੋਨੌਟਿਕਸ ਲਿਮਟਿਡ (HAL) ਅਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਕੰਪਨੀ ਜਨਰਲ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ (GE) ਵਿਚਕਾਰ ਜੈੱਟ ਇੰਜਣਾਂ ਸੰਬੰਧੀ ਕਈ ਰੱਖਿਆ ਸੌਦੇ ਅੰਤਿਮ ਪੜਾਅ ‘ਤੇ ਹਨ।
HAL ਸੂਤਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸੌਦਾ Jet GE 414 ਇੰਜਣ ਦਾ ਹੋਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੰਜਣ ਭਾਰਤ ਦੇ 5ਵੀਂ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦੇ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ Emca (ਐਡਵਾਂਸਡ ਮੀਡੀਅਮ ਕੰਬੈਟ ਏਅਰਕ੍ਰਾਫਟ) ਵਿੱਚ ਲਗਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ।
GE ਨੇ ਇਸ ਇੰਜਣ ਦੇ 80% ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ ਦੀ HAL ਦੀ ਸ਼ਰਤ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ। ਸੌਦੇ ਵਿੱਚ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕੀ GE ਖੁਦ ਇਸ ਇੰਜਣ ਦੇ ਬਾਕੀ ਭਾਈਵਾਲਾਂ ਨਾਲ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ ਲਈ ਸਹਿਮਤੀ ਲਵੇਗਾ ਜਾਂ ਗੱਲਬਾਤ ਵਿੱਚ HAL ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰੇਗਾ।

ਇਸ ਸਮਝੌਤੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, GE-414 ਇੰਜਣ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇਗਾ। HAL ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ 10 GE-414 ਇੰਜਣ ਖਰੀਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਜੋ Emca ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਰੁਕ ਨਾ ਜਾਵੇ।
ਕੈਬਨਿਟ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਕਮੇਟੀ ਨੇ 19 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਲਈ 97 ਤੇਜਸ ਐਲਸੀਏ ਐਮਕੇ1 ਜਹਾਜ਼ ਖਰੀਦਣ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਇਸ ‘ਤੇ 66500 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਇਸ ਲਈ, ਐਲਏਐਚ ਜੀਈ ਤੋਂ 113 ਇੰਜਣ ਖਰੀਦ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਐਲਏਐਚ ਕੋਲ 83 ਐਲਸੀਏ ਐਮਕੇ1 ਦਾ ਆਰਡਰ ਹੈ।
ਇਸ ਸੌਦੇ ਦੇ 2 ਜਹਾਜ਼ ਅਕਤੂਬਰ ਵਿੱਚ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਨੂੰ ਸੌਂਪੇ ਜਾਣਗੇ। ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਰਾਜਨਾਥ ਸਿੰਘ ਇਨ੍ਹਾਂ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਨਾਸਿਕ ਵਿੱਚ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਨੂੰ ਸੌਂਪਣਗੇ। ਸੂਤਰਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਹ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ ਛੋਟੀ ਦੂਰੀ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਵਿਜ਼ੂਅਲ ਰੇਂਜ ਤੋਂ ਪਰੇ ਤੱਕ ਹਵਾ ਤੋਂ ਸਤ੍ਹਾ ‘ਤੇ ਮਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਨਾਲ ਲੈਸ ਹਨ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਟੈਸਟ ਉਡਾਣਾਂ ਹੋ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ।
ਐਚਏਐਲ ਦੀਆਂ ਬੰਗਲੁਰੂ ਵਿੱਚ ਦੋ ਉਤਪਾਦਨ ਲਾਈਨਾਂ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਨਾਸਿਕ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਤਿ-ਆਧੁਨਿਕ ਲਾਈਨ ਬਣਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਇੱਕ ਹੋਰ ਅਸੈਂਬਲੀ ਲਾਈਨ ਬਣਾਉਣ ਦੀਆਂ ਤਿਆਰੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਐਚਏਐਲ ਇੱਕ ਸਾਲ ਵਿੱਚ 24 ਐਲਸੀਏ ਜਹਾਜ਼ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਆ ਗਿਆ ਹੈ।
