- 41 ਐਡਵਾਂਸ ਫੀਚਰ ਹੋਣਗੇ,
- 140 ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਇਮੀਗ੍ਰੇਸ਼ਨ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੋਵੇਗੀ ਤੇਜ਼,
- ਚਿੱਪ ਵਾਲੇ ਪਾਸਪੋਰਟਾਂ ਦੇ ਸਾਰੇ ਤਕਨੀਕੀ ਟੈਸਟ ਲਗਭਗ ਕੀਤੇ ਗਏ ਮੁਕੰਮਲ
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 20 ਅਗਸਤ 2023 – ਦੇਸ਼ ਦੇ ਆਮ ਨਾਗਰਿਕ ਨੂੰ ਅਗਲੇ ਦੋ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਈ-ਪਾਸਪੋਰਟ ਮਿਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਚਿੱਪ ਵਾਲੇ ਪਾਸਪੋਰਟਾਂ ਦੇ ਸਾਰੇ ਤਕਨੀਕੀ ਟੈਸਟ ਲਗਭਗ ਮੁਕੰਮਲ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਭਾਰਤੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰੈਸ ਨਾਸਿਕ ਪਹਿਲੇ ਸਾਲ ਵਿੱਚ 70 ਲੱਖ ਈ-ਪਾਸਪੋਰਟ ਦੀ ਬਲੈਂਕ ਬੁਕਲੇਟ ਛਾਪ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਪ੍ਰੈਸ ਨੂੰ 4.5 ਕਰੋੜ ਚਿੱਪ ਪਾਸਪੋਰਟ ਛਾਪਣ ਦਾ ਆਰਡਰ ਮਿਲਿਆ ਹੈ।
41 ਐਡਵਾਂਸ ਫੀਚਰ ਵਾਲੇ ਨਵੇਂ ਪਾਸਪੋਰਟ ਦੇ ਨਾਲ, ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਸਿਵਲ ਏਵੀਏਸ਼ਨ ਆਰਗੇਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ (ICAO) ਦੇ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ 140 ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਹਵਾਈ ਅੱਡਿਆਂ ‘ਤੇ ਇਮੀਗ੍ਰੇਸ਼ਨ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਮਿੰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਦਿੱਖ ਵਿੱਚ ਇਹ ਮੌਜੂਦਾ ਪਾਸਪੋਰਟ ਕਿਤਾਬਚੇ (ਬੁਕਲੇਟ) ਵਰਗਾ ਹੀ ਹੋਵੇਗਾ। ਬੁਕਲੇਟ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰਲੇ ਪੰਨਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਰੇਡੀਓ ਫ੍ਰੀਕੁਐਂਸੀ ਪਛਾਣ ਚਿਪ ਅਤੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਫੋਲਡੇਬਲ ਐਂਟੀਨਾ ਹੋਵੇਗਾ।
ਚਿੱਪ ਵਿੱਚ ਸਾਡੇ ਬਾਇਓਮੀਟ੍ਰਿਕ ਵੇਰਵੇ ਅਤੇ ਉਹ ਸਾਰੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਹੋਣਗੀਆਂ ਜੋ ਬੁਕਲੇਟ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਪਾਸਪੋਰਟ ਸੇਵਾ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ 2.0 (PSP) ਨਾਂ ਦੀ ਸਕੀਮ ਅਜੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਹੈ। ਇਸ ਸਕੀਮ ਨੂੰ ਪੜਾਅਵਾਰ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਤਾਂ ਜੋ ਚਿਪ ਵਾਲੇ ਪਾਸਪੋਰਟਾਂ ਲਈ ਕੇਂਦਰਾਂ ‘ਤੇ ਕੋਈ ਭੀੜ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਪਾਸਪੋਰਟ ਕੇਂਦਰਾਂ ਨੂੰ ਤਕਨੀਕੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਅਪਗ੍ਰੇਡ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਸੂਤਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਈ-ਪਾਸਪੋਰਟ ਲਈ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ‘ਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਬਾਇਓਮੀਟ੍ਰਿਕ ਸਿਸਟਮ ਲਗਾਏ ਜਾਣਗੇ। ਇਸ ‘ਚ ਪਾਸਪੋਰਟ ‘ਚ ਸਟੋਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਚਿਹਰੇ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਅਤੇ ਇਮੀਗ੍ਰੇਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਲਾਈਵ ਇਮੇਜ ਨੂੰ ਸਕਿੰਟਾਂ ‘ਚ ਮਿਲਾ ਲਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਹਮਸ਼ਕਲ ਬਣ ਕੇ ਆਇਆ ਹੈ ਤਾਂ ਸਿਸਟਮ ਉਸ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਫੜ ਲਵੇਗਾ। ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵਾਰ ਬੁੱਕਲੇਟ ਪਾਸਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਪੁਰਾਣੀ ਫੋਟੋ ਅਤੇ ਲਾਈਵ ਇਮੇਜ ਮੇਲ ਨਹੀਂ ਖਾਂਦੇ।
ਪਾਸਪੋਰਟ ਬੁੱਕਲੇਟ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਤੇ ਚਿੱਪ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨੂੰ ICAO ਤੋਂ ਅਨੁਕੂਲਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਚਿੱਪ ਰੀਡਰਾਂ ਨਾਲ ਭਾਰਤੀ ਈ-ਪਾਸਪੋਰਟ ਦਾ ਟ੍ਰਾਇਲ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਚਿੱਪ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ‘ਚ ਦਿੱਕਤ ਨਾ ਹੋਵੇ, ਡਿਜ਼ੀਟਲ ਦਸਤਖਤ ਤੁਰੰਤ ਮਿਲ ਜਾਣ ਅਤੇ ਚਿੱਪ ਦਾ ਡੇਟਾ ਰਿਸੀਵਰ ਕੰਪਿਊਟਰ ‘ਤੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਹੋ ਜਾਵੇ, ਆਦਿ ਲਈ ਤਕਨੀਕੀ ਟੈਸਟ ਲਗਭਗ ਪੂਰਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।
ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਸਿਵਲ ਏਵੀਏਸ਼ਨ ਆਰਗੇਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ (ICAO) ਦੇ ਇਸ ਸਮੇਂ 193 ਮੈਂਬਰ ਦੇਸ਼ ਹਨ। ਸੰਸਥਾ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਇਕਸਾਰ ਈ-ਪਾਸਪੋਰਟ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਉੱਤਮਤਾ ਦੇ ਡਿਜੀਟਲ ਪਾਸਪੋਰਟ ਇਮੀਗ੍ਰੇਸ਼ਨ ਲਈ ਨਵਾਂ ਮਿਆਰ ਬਣ ਸਕਣ।
ਭਾਰਤੀ ਪਾਸਪੋਰਟ ਨੂੰ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ‘ਤੇ ਖਰਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੂਚਨਾ ਵਿਗਿਆਨ ਕੇਂਦਰ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਇਸ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਤਕਨੀਕੀ ਭਾਈਵਾਲ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤਿਕੋਣੀ ਸਮਝੌਤੇ ਤਹਿਤ ਆਈਐਸਪੀ ਨੂੰ ਜੋੜਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
