ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, 7 ਅਗਸਤ 2025 – ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਪਾਰਕ ਤਣਾਅ ਵਿਚ ਹੋਰ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਨੇ 31,500 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਕ ਰੱਖਿਆ ਡੀਲ ਨੂੰ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਤਹਿਤ ਅਮਰੀਕੀ ਕੰਪਨੀ ਬੋਇੰਗ ਤੋਂ 6 P-8I ਪੋਸਾਈਡਨ ਜਹਾਜ਼ ਖਰੀਦਣੇ ਸਨ। ਇਹ ਕਦਮ ਅਮਰੀਕਾ ਵੱਲੋਂ ਰੂਸੀ ਤੇਲ ਦੀ ਖਰੀਦ ’ਤੇ ਲਾਈ ਗਈ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਦੇ ਸੰਦੇਸ਼ਕ ਰੂਪ ਵਿਚ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਤੇਲ ਆਯਾਤ ’ਤੇ 50 ਫੀਸਦੀ ਟੈਰਿਫ ਡਿਊਟੀ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ’ਚ ਭਾਰਤ ਨੇ ਇਹ ਡੀਲ ਅਸਥਾਈ ਤੌਰ ’ਤੇ ਰੋਕੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਨੂੰ ਦੋਹਰੀ ਨੀਤੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਯੂਰਪੀ ਦੇਸ਼ ਰੂਸ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਤੇਲ, ਗੈਸ ਅਤੇ ਖਾਦ ਖਰੀਦ ਰਹੇ ਹਨ, ਤਦ ਭਾਰਤ ’ਤੇ ਦਬਾਅ ਬਣਾਉਣਾ ਨਿਆਂਸੰਗਤ ਨਹੀਂ।
P-8I ਪੋਸਾਈਡਨ ਜਹਾਜ਼, ਜੋ ਭਾਰਤ ਦੀ ਨੇਵੀ ਵੱਲੋਂ ਚੀਨ ਦੀ ਵਧ ਰਹੀ ਸਮੁੰਦਰੀ ਹਾਜ਼ਰੀ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਹਥਿਆਰ ਵਜੋਂ ਵੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਨਵੀਂ NASM-MR ਐਂਟੀ-ਸ਼ਿਪ ਮਿਸਾਈਲ ਨਾਲ ਲੈਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀ ਮਾਰਕ ਦੂਰੀ 350 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਹੈ। ਇਸ ਡੀਲ ਦਾ ਰੁਕਣਾ ਨਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਬੋਇੰਗ ਲਈ ਵੱਡਾ ਝਟਕਾ ਹੋਵੇਗਾ, ਜਿਸ ਦੇ ਭਾਰਤ ’ਚ 5000 ਕਰਮਚਾਰੀ ਹਨ, ਸਗੋਂ ਭਾਰਤੀ ਨੇਵੀ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਸਮਰਥਾ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਜਾਂਚ-ਪੜਤਾਲ ਦੇ ਮਾਹਰ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਹੁਣ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰੁਖ ਨੂੰ ਦੇਖਦਿਆਂ, ਉਹ ਘਰੇਲੂ ਹਥਿਆਰ ਵਿਕਾਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਵੱਲ ਵਧ ਸਕਦਾ ਹੈ। DRDO ਅਤੇ HAL ਵਰਗੀਆਂ ਏਜੰਸੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਦੇਸ਼ੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਜਹਾਜ਼ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਵੀ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ।
