- ਜੰਗ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਬਚਾਅ ਦੀ ਤਿਆਰੀ
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 7 ਮਈ 2025 – ਪਹਿਲਗਾਮ ਹਮਲੇ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਬੁੱਧਵਾਰ ਰਾਤ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਾਲੇ ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ (PoJK) ਵਿੱਚ ਨੌਂ ਅੱਤਵਾਦੀ ਕੈਂਪਾਂ ‘ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ। ‘ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਸਿੰਦੂਰ’ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਬਹਾਵਲਪੁਰ, ਕੋਟਲੀ ਅਤੇ ਮੁਜ਼ੱਫਰਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਹਵਾਈ ਹਮਲੇ ਕੀਤੇ ਗਏ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 30 ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਾਰੇ ਜਾਣ ਅਤੇ ਕਈ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋਣ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਹੈ।
ਅੱਜ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ, ਦੇਸ਼ ਦੇ 12 ਰਾਜਾਂ ਅਤੇ 2 ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ 244 ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਜੰਗ ਦੌਰਾਨ ਬਚਾਅ ਦੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਦੇ ਮੌਕ ਡ੍ਰਿਲਸ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਬਲੈਕਆਊਟ ਅਭਿਆਸ ਕਰਵਾਏ ਜਾਣਗੇ। ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਨੂੰ ਸਿਵਲ ਡਿਫੈਂਸ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਜੋਂ ਸੂਚੀਬੱਧ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਆਮ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਕੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਖਰੇ ਹਨ।
ਸਿਵਲ ਡਿਫੈਂਸ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲਤਾ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ 3 ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਸ਼੍ਰੇਣੀ-1 ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਹੈ ਅਤੇ ਸ਼੍ਰੇਣੀ-3 ਘੱਟ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਹੈ। 5 ਮਈ ਨੂੰ, ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਸਾਰੇ ਰਾਜਾਂ ਨੂੰ ਮੌਕ ਡ੍ਰਿਲ ਕਰਨ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਸਨ।
ਸਿਵਲ ਡਿਫੈਂਸ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਕੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਖਰੇ
ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਸੀ ਜਿੱਥੇ ਮੌਕ ਡ੍ਰਿਲ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਨੂੰ ਰਾਜ-ਵਾਰ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲਤਾ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਦੇ 25 ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 244 ਸਿਵਲ ਡਿਫੈਂਸ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਨੂੰ ਸ਼੍ਰੇਣੀ-1 ਤੋਂ 3 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਦਰਅਸਲ, ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕੁੱਲ 35 ਰਾਜਾਂ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ 259 ਸਿਵਲ ਡਿਫੈਂਸ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਬਣਾਏ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਸਿਵਲ ਡਿਫੈਂਸ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਨੂੰ ਆਮ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਕੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਹੋਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ –
ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 19 ਸਿਵਲ ਡਿਫੈਂਸ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਬਣਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਨਪੁਰ, ਲਖਨਊ, ਮਥੁਰਾ ਵਰਗੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਕੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਅਤੇ ਬਖਸ਼ੀ-ਕਾ-ਤਾਲਾਬ, ਸਰਵਸਾ ਵਰਗੇ ਖੇਤਰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਜੋ ਲਖਨਊ ਅਤੇ ਸਹਾਰਨਪੁਰ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਇੱਕ ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਹੈ।
ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕੁੱਲ 259 ਸਿਵਲ ਡਿਫੈਂਸ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ 3 ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡੇ
ਕੁੱਲ 259 ਸਿਵਲ ਡਿਫੈਂਸ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਜਾਂ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲਤਾ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ 3 ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਸ਼੍ਰੇਣੀ 1 ਵਿੱਚ ਉਹ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਜੋ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ਕੁੱਲ 13 ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਹਨ। ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ 1 ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ – ਬੁਲੰਦਸ਼ਹਿਰ ਸ਼੍ਰੇਣੀ 1 ਵਿੱਚ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਨਰੋਰਾ ਨਿਊਕਲੀਅਰ ਪਲਾਂਟ ਇੱਥੇ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਸ਼੍ਰੇਣੀ 2 ਵਿੱਚ 201 ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਅਤੇ ਸ਼੍ਰੇਣੀ 3 ਵਿੱਚ 45 ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਹਨ।
ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰੋ
ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਸੂਤਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਮੈਡੀਕਲ ਕਿੱਟਾਂ, ਰਾਸ਼ਨ, ਟਾਰਚਾਂ ਅਤੇ ਮੋਮਬੱਤੀਆਂ ਰੱਖਣ ਦੇ ਵੀ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਆਪਣੇ ਕੋਲ ਨਕਦੀ ਰੱਖੋ ਕਿਉਂਕਿ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਮੋਬਾਈਲ ਅਤੇ ਡਿਜੀਟਲ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਅਸਫਲ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।
