ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, 2 ਜੁਲਾਈ, 2025 – ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਵਿੱਚ 12 ਜੂਨ 2025 ਨੂੰ ਹੋਏ ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਜਹਾਜ਼ ਹਾਦਸੇ ਦੀ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਮੋੜ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ। ਹਾਦਸੇ ਦਾ ਅਸਲ ਕਾਰਨ ਕੀ ਸੀ, ਇਸਦਾ ਜਵਾਬ ਅਜੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਪਾਇਲਟਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਗਏ ਫਲਾਈਟ ਸਿਮੂਲੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੁਰਾਗ ਮਿਲੇ ਹਨ ਜੋ ਇੱਕ ਤਕਨੀਕੀ ਖਰਾਬੀ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਸੂਤਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਪਾਇਲਟਾਂ ਨੇ ਫਲਾਈਟ ਸਿਮੂਲੇਟਰ ਵਿੱਚ ਹਾਦਸੇ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਨੂੰ ਦੁਹਰਾਇਆ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲੈਂਡਿੰਗ ਗੀਅਰ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਵਿੰਗ ਫਲੈਪਾਂ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਖਿੱਚ ਲਿਆ, ਤਾਂ ਜੋ ਇਹ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕੇ ਕਿ ਇਸਦਾ ਜਹਾਜ਼ ‘ਤੇ ਕੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਵੇਗਾ। ਪਰ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੋ ਗਿਆ ਕਿ ਹਾਦਸਾ ਸਿਰਫ਼ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਸੀ।
ਕਰੈਸ਼ ਵਾਲੀ ਥਾਂ ਤੋਂ ਮਿਲੇ ਬੋਇੰਗ 787 ਡ੍ਰੀਮਲਾਈਨਰ ਦੇ ਮਲਬੇ ਦੀ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਫਲੈਪ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਐਕਸਟੇਂਡੇਡ ਸਨ, ਯਾਨੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਨਹੀਂ ਖਿੱਚਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਕਿ, ਇਹ ਉਦੋਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਜਹਾਜ਼ ਉਡਾਣ ਭਰ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਲੈਂਡਿੰਗ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਲੈਂਡਿੰਗ ਗੀਅਰ ਅੰਸ਼ਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਬਾਹਰ ਸੀ, ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਬੰਦ ਸਨ – ਜੋ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਹਾਈਡ੍ਰੌਲਿਕ ਜਾਂ ਇਲੈਕਟ੍ਰੀਕਲ ਸਿਸਟਮ ਫੇਲ੍ਹ ਹੋ ਗਿਆ ਹੋਵੇਗਾ।
ਯੂਐਸ ਨੇਵੀ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਪਾਇਲਟ ਅਤੇ ਹਵਾਬਾਜ਼ੀ ਮਾਹਰ ਕੈਪਟਨ ਸਟੀਵ ਸ਼ੈਬਨੇਰ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਭਿਆਨਕ ਹਾਦਸਾ ਦੋਵਾਂ ਇੰਜਣਾਂ ਦੇ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਫੇਲ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਹੋਇਆ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਡਾਣ ਭਰਦੇ ਹੀ ‘ਰੈਮ ਏਅਰ ਟਰਬਾਈਨ’ (RAT) ਦਾ ਸਰਗਰਮ ਹੋਣਾ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਇੰਜਣ ਦੇ ਫ਼ੇਲ ਹੋਣ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਬਲੈਕ ਬਾਕਸ ਦਾ ਡੇਟਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ AAIB (ਏਅਰਕ੍ਰਾਫਟ ਐਕਸੀਡੈਂਟ ਇਨਵੈਸਟੀਗੇਸ਼ਨ ਬਿਊਰੋ) ਦੀ ਲੈਬ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ ਕਿ ਟੇਕਆਫ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਕਿਹੜੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਾਪਰੀਆਂ ਅਤੇ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਸਿਸਟਮ ਵਿੱਚ ਕੀ ਗਲਤ ਹੋਇਆ।
ਲੰਡਨ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਉਡਾਣ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਤੋਂ ਉਡਾਣ ਭਰਨ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ ਕੈਂਪਸ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹਾਦਸਾਗ੍ਰਸਤ ਹੋ ਗਈ। ਇਸ ਹਾਦਸੇ ਵਿੱਚ 242 ਯਾਤਰੀਆਂ ਅਤੇ ਚਾਲਕ ਦਲ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਹੀ ਬਚ ਸਕਿਆ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਜ਼ਮੀਨ ‘ਤੇ ਮੌਜੂਦ 34 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਵੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਇਸ ਦੁਖਦਾਈ ਹਾਦਸੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਪੀੜਤ ਪਰਿਵਾਰ ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਅਤੇ ਬੋਇੰਗ ਵਿਰੁੱਧ ਕਾਨੂੰਨੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਨੇ ਫਿਲਹਾਲ ਇਨ੍ਹਾਂ ਅਟਕਲਾਂ ‘ਤੇ ਟਿੱਪਣੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਅਟਕਲਾਂ ਹਨ, ਅਸੀਂ ਇਸ ਸਮੇਂ ਕੋਈ ਟਿੱਪਣੀ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ।” ਜਾਂਚ ਏਜੰਸੀਆਂ ਦੀਆਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਅਤੇ ਬਲੈਕ ਬਾਕਸ ਡੇਟਾ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ, ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਕਿ ਹਾਦਸਾ ਸਿਰਫ਼ ਤਕਨੀਕੀ ਨੁਕਸ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਸੀ ਜਾਂ ਇਸ ਪਿੱਛੇ ਕੋਈ ਹੋਰ ਵੱਡੀ ਗਲਤੀ ਜਾਂ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਹੈ।
