ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ, 15 ਜੂਨ 2022 – ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ ਦੇ ਜੰਜਗੀਰ-ਚੰਪਾ ਜ਼ਿਲੇ ‘ਚ ਬੋਰਵੈੱਲ ‘ਚ ਫਸੇ ਰਾਹੁਲ ਨੂੰ ਮੰਗਲਵਾਰ ਦੇਰ ਰਾਤ 106 ਘੰਟਿਆਂ ਦੇ ਬਚਾਅ ਕਾਰਜ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਚਾ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਬਚਾਅ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੂੰ ਬਿਲਾਸਪੁਰ ਦੇ ਅਪੋਲੋ ਹਸਪਤਾਲ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਰਾਹੁਲ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਦੁਪਹਿਰ ਕਰੀਬ 2 ਵਜੇ 60 ਫੁੱਟ ਡੂੰਘੇ ਬੋਰਵੈੱਲ ‘ਚ ਡਿੱਗ ਗਿਆ ਸੀ। ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ, ਐਸ.ਡੀ.ਆਰ.ਐਫ., ਐਨ.ਡੀ.ਆਰ.ਐਫ. ਅਤੇ ਫੌਜ ਨੇ ਬਿਨਾਂ ਰੁਕੇ ਅਤੇ ਅਣਥੱਕ ਇਸ ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਅੰਜਾਮ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਵੀ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਇਹ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਬਚਾਅ ਕਾਰਜ ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਭੁਪੇਸ਼ ਬਘੇਲ ਬਚਾਅ ਕਾਰਜ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਉਹ ਰਾਹੁਲ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਸਨ। ਮੰਗਲਵਾਰ ਰਾਤ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ‘ਤੇ ਬਚਾਅ ਕਾਰਜ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ। ਸੀਐਮ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਟੋਏ ਵਿੱਚ ਸੱਪ ਵੀ ਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਪਰ ਖ਼ਤਰਾ ਟਲ ਗਿਆ। ਮੌਕੇ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਮੌਜੂਦ ਸਨ।
ਪੰਜ ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਰਾਹੁਲ ‘ਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕੈਮਰਿਆਂ ਨਾਲ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਹੌਂਸਲਾ ਰੱਖਣ ਲਈ ਉਸ ਨਾਲ ਲਗਾਤਾਰ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਪੰਜ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ 60 ਫੁੱਟ ਹੇਠਾਂ ਦੱਬੇ ਰਹਿਣ ਕਾਰਨ ਅਤੇ ਟੋਏ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਉਸ ਦੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਆ ਗਈ ਹੈ।
ਫੌਜ ਦੇ ਜਵਾਨਾਂ ਨੇ ਬਚਾਅ ਦੀ ਕਮਾਨ ਆਪਣੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਈ ਸੀ। ਉਹ ਪਹਿਲਾਂ ਸੁਰੰਗ ਰਾਹੀਂ ਬੋਰਵੈੱਲ ਅਤੇ ਫਿਰ ਰਾਹੁਲ ਤਕ ਪਹੁੰਚੇ। ਬੱਚੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਚੱਟਾਨਾਂ ਨੂੰ ਡਰਿਲਿੰਗ ਮਸ਼ੀਨ ਨਾਲ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਤੋੜਿਆ ਗਿਆ, ਫਿਰ ਅੰਦਰ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਕੱਢ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਜਵਾਨ ਰਾਹੁਲ ਕੋਲ ਪਹੁੰਚ ਗਏ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਾਹੁਲ ਨੂੰ ਰੱਸੀ ਨਾਲ ਖਿੱਚ ਕੇ ਬਾਹਰ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ। ਉਸ ਦੀ ਹਾਲਤ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਐਂਬੂਲੈਂਸ, ਡਾਕਟਰਾਂ ਦੀ ਟੀਮ ਅਤੇ ਮੈਡੀਕਲ ਸਾਜ਼ੋ-ਸਾਮਾਨ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਤਿਆਰ ਸੀ। ਸੁਰੰਗ ਤੋਂ ਐਂਬੂਲੈਂਸ ਤੱਕ ਇੱਕ ਗਲਿਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਰਾਹੁਲ ਨੂੰ ਸਟਰੈਚਰ ਰਾਹੀਂ ਸਿੱਧਾ ਐਂਬੂਲੈਂਸ ਵਿੱਚ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ।
ਫੌਜ ਵੱਲੋਂ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਜਵਾਨਾਂ ਨੇ ਐਨਡੀਆਰਐਫ ਟੀਮ ਨੂੰ ਆਰਾਮ ਦੇਣ ਦੀ ਕਮਾਨ ਸੰਭਾਲ ਲਈ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਸਾਂਝਾ ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਸੀ। ਸਵਾਲ ਬੱਚੇ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਚੱਟਾਨ ਨੂੰ ਤੋੜਨ ਲਈ ਸਾਜ਼-ਸਾਮਾਨ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੱਥ ਵਰਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਸਿਪਾਹੀ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਮਿੱਟੀ ਕੱਢ ਰਹੇ ਸਨ ਅਤੇ ਕੂਹਣੀਆਂ ਦੇ ਸਹਾਰੇ ਅੱਗੇ ਵਧ ਰਹੇ ਸਨ। ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ, ਉਹ ਪਲ ਆਇਆ ਜਦੋਂ ਬਣੀ ਸੁਰੰਗ ਬੋਰਵੈੱਲ ਨਾਲ ਮਿਲ ਗਈ। ਉੱਥੇ, ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੂੰ ਰਾਹੁਲ ਦੇ ਅੰਦਰ ਚੱਟਾਨ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ‘ਤੇ ਸੌਂਦੇ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਝਲਕ ਮਿਲੀ। ਬਾਹਰ ਸੂਚਨਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਭੀੜ ਭਾਰਤ ਮਾਤਾ ਦੀ ਜੈ ਦੇ ਨਾਅਰੇ ਲਗਾਉਣ ਲੱਗੀ।
ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਦੁਪਹਿਰ 2 ਵਜੇ ਤੋਂ ਰਾਹੁਲ ਸਾਹੂ (10) ਦਾ ਕੁਝ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਲੱਗ ਸਕਿਆ ਸੀ। ਘਰ ਦੇ ਕੁਝ ਲੋਕ ਬਾਰੀ ਵੱਲ ਗਏ ਤਾਂ ਰਾਹੁਲ ਦੇ ਰੋਣ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਆ ਰਹੀ ਸੀ। ਟੋਏ ਨੇੜੇ ਜਾ ਕੇ ਦੇਖਿਆ ਤਾਂ ਅੰਦਰੋਂ ਆਵਾਜ਼ ਆ ਰਹੀ ਸੀ। ਬੋਰਵੈੱਲ ਦਾ ਟੋਆ 60 ਫੁੱਟ ਡੂੰਘਾ ਸੀ।
ਇਹ ਵੀ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚਾ ਬੋਲ਼ਾ, ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਹ ਸਕੂਲ ਵੀ ਨਹੀਂ ਗਿਆ। ਘਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਪੂਰੇ ਪਿੰਡ ਦੇ ਲੋਕ ਵੀ 2 ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਉਸੇ ਥਾਂ ‘ਤੇ ਰੁਕੇ ਹੋਏ ਸਨ, ਜਿੱਥੇ ਬੱਚਾ ਡਿੱਗਿਆ ਸੀ। ਰਾਹੁਲ ਆਪਣੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਪੁੱਤਰ ਹੈ। ਇੱਕ ਭਰਾ 2 ਸਾਲ ਛੋਟਾ ਹੈ। ਪਿਤਾ ਦੀ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਭਾਂਡਿਆਂ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਹੈ।
