- ਮਿਸ਼ਨ ਚਾਰ ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਵਧਾਇਆ ਗਿਆ
- ਪਹਿਲਾਂ ਸਪੇਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਤੋਂ 10 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਹੋਣੀ ਸੀ ਵਾਪਸੀ
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 11 ਜੁਲਾਈ 2025 – ਭਾਰਤੀ ਪੁਲਾੜ ਯਾਤਰੀ ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਸ਼ੁਕਲਾ 14 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਵਾਪਸ ਪਰਤਣਗੇ। ਅਮਰੀਕੀ ਪੁਲਾੜ ਏਜੰਸੀ ਨਾਸਾ ਨੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ। ਐਕਸੀਅਮ-4 ਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਸਮੇਤ ਚਾਰ ਚਾਲਕ ਦਲ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੁਲਾੜ ਸਟੇਸ਼ਨ (ISS) ਪਹੁੰਚੇ ਸਨ।
ਐਕਸੀਅਮ ਮਿਸ਼ਨ 25 ਜੂਨ ਨੂੰ ਫਲੋਰੀਡਾ ਦੇ ਕੈਨੇਡੀ ਸਪੇਸ ਸੈਂਟਰ ਤੋਂ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਡਰੈਗਨ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ 28 ਘੰਟੇ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 26 ਜੂਨ ਨੂੰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੁਲਾੜ ਸਟੇਸ਼ਨ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚਿਆ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਮਿਸ਼ਨ 14 ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਸੀ। ਹੁਣ ਪੁਲਾੜ ਯਾਤਰੀ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਚਾਰ ਦਿਨ ਦੀ ਦੇਰੀ ਨਾਲ ਹੋਵੇਗੀ।
ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 6 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਆਈਐਸਐਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਤਸਵੀਰਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈਆਂ ਸਨ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਨੂੰ ਕਪੋਲਾ ਮੋਡੀਊਲ ਦੀ ਵਿੰਡੋ ਤੋਂ ਧਰਤੀ ਵੱਲ ਵੇਖਦੇ ਹੋਏ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ। ਕਪੋਲਾ ਮੋਡੀਊਲ ਇੱਕ ਗੁੰਬਦ-ਆਕਾਰ ਦੀ ਨਿਰੀਖਣ ਵਿੰਡੋ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ 7 ਖਿੜਕੀਆਂ ਹਨ।

ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਸ਼ੁਕਲਾ ਐਕਸੀਅਮ-4 ਮਿਸ਼ਨ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਲਈ ਭਾਰਤ ਨੇ ਇੱਕ ਸੀਟ ਲਈ 548 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਨਿੱਜੀ ਪੁਲਾੜ ਉਡਾਣ ਮਿਸ਼ਨ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਅਮਰੀਕੀ ਪੁਲਾੜ ਕੰਪਨੀ ਐਕਸੀਅਮ, ਨਾਸਾ ਅਤੇ ਸਪੇਸਐਕਸ ਨਾਲ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ਵਿੱਚ ਚਲਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਕੰਪਨੀ ਆਪਣੇ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਵਿੱਚ ਨਿੱਜੀ ਪੁਲਾੜ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਆਈਐਸਐਸ ਭੇਜਦੀ ਹੈ।
ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਆਈਐਸਐਸ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦਿਅਕ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੇ 7 ਪ੍ਰਯੋਗ ਕਰਨਗੇ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਜੀਵ-ਵਿਗਿਆਨਕ ਅਧਿਐਨ ਹਨ। ਉਹ ਇੱਕ ਲੰਬੇ ਪੁਲਾੜ ਮਿਸ਼ਨ ਲਈ ਡੇਟਾ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਲਈ ਨਾਸਾ ਨਾਲ ਪੰਜ ਹੋਰ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕਰਨਗੇ। ਇਸ ਮਿਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਪ੍ਰਯੋਗ ਭਾਰਤ ਦੇ ਗਗਨਯਾਨ ਮਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਦੇਣਗੇ।
ਅਮਰੀਕੀ ਪੁਲਾੜ ਏਜੰਸੀ ਨਾਸਾ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਏਜੰਸੀ ਇਸਰੋ ਵਿਚਕਾਰ ਹੋਏ ਸਮਝੌਤੇ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੇ ਗਰੁੱਪ ਕੈਪਟਨ ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਸ਼ੁਕਲਾ ਨੂੰ ਇਸ ਮਿਸ਼ਨ ਲਈ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। 41 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਕੇਸ਼ ਸ਼ਰਮਾ ਨੇ 1984 ਵਿੱਚ ਸੋਵੀਅਤ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਵਿੱਚ ਪੁਲਾੜ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ ਸੀ।
ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਦਾ ਇਹ ਤਜਰਬਾ ਭਾਰਤ ਦੇ ਗਗਨਯਾਨ ਮਿਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਹ ਭਾਰਤ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਮਨੁੱਖੀ ਪੁਲਾੜ ਮਿਸ਼ਨ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਭਾਰਤੀ ਪੁਲਾੜ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਧਰਤੀ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਪੰਧ ਵਿੱਚ ਭੇਜਣਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਵਾਪਸ ਲਿਆਉਣਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ 2027 ਵਿੱਚ ਲਾਂਚ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪੁਲਾੜ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਗਗਨਯਾਤਰੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਰੂਸ ਵਿੱਚ ਇਸਨੂੰ ਕੌਸਮੋਨਾਟ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਇਸਨੂੰ ਤਾਈਕੋਨਾਟ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ 28 ਜੂਨ ਨੂੰ ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਨਾਲ ਵੀਡੀਓ ਕਾਲ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਪੁਲਾੜ ਦੇਖ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੀ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਇਆ, ਤਾਂ ਗਰੁੱਪ ਕੈਪਟਨ ਸ਼ੁਕਲਾ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘ਪੁਲਾੜ ਤੋਂ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੋਈ ਸੀਮਾ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ।’ ਸਾਰੀ ਧਰਤੀ ਇੱਕ ਹੀ ਜਾਪਦੀ ਹੈ। ਸ਼ੁਭਾਂਸ਼ੂ ਨੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਨੂੰ ਕਿਹਾ – ਪੁਲਾੜ ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਬਹੁਤ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਦਿਨ ਵਿੱਚ 16 ਸੂਰਜ ਚੜ੍ਹਦੇ ਅਤੇ 16 ਸੂਰਜ ਡੁੱਬਦੇ ਦੇਖਦੇ ਹਾਂ।
