ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ 25 ਜਨਵਰੀ, 2024 – ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਔਖੀਆਂ ਪ੍ਰੀਖਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਯੂਨੀਅਨ ਪਬਲਿਕ ਸਰਵਿਸ ਕਮਿਸ਼ਨ (ਯੂਪੀਐਸਸੀ) ਦੀ ਸਿਵਲ ਸਰਵਿਸਿਜ਼ ਪ੍ਰੀਖਿਆ (ਸੀਐਸਈ) ਪਾਸ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਹਰ ਕੋਈ ਉਸੇ ਸੇਵਾ ਕੈਡਰ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ ਵਜੋਂ ਚੁਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਪੱਧਰ ਦੇ ਸੇਵਾ ਅਧਿਕਾਰੀ ਆਈਏਐਸ ਜਾਂ ਆਈਪੀਐਸ ਉਸ ਵੇਲੇ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਦੋਵਾਂ ਕੋਲ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰਾਜ ਕੈਡਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ਹਾਲਾਤ ਵਿੱਚ ਅਫਸਰ ਜੋੜੇ ਅਕਸਰ ਆਪਣਾ ਕੈਡਰ ਬਦਲ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲੜੀ ‘ਚ ਹੁਣ ਨਵਾਂ ਨਾਂ ਆਈਏਐਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਕੰਚਨ ਸਿੰਗਲਾ ਦਾ ਵੀ ਜੁੜ ਗਿਆ ਹੈ।
ਆਈਏਐਸ ਕੰਚਨ ਸਿੰਗਲਾ ਨੇ ਯੂਪੀਐਸਸੀ ਪਾਸ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗੁਜਰਾਤ ਕੈਡਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ, ਪਰ ਉਸ ਨੂੰ ਉਸ ਤੋਂ ਇੱਕ ਸਾਲ ਸੀਨੀਅਰ ਆਈਏਐਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਆਕਾਸ਼ ਬਾਂਸਲ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਹੋ ਗਿਆ। ਦੋਵੇਂ ਵਿਆਹ ਕਰਨ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਆਕਾਸ਼ ਬਾਂਸਲ ਪੰਜਾਬ ਕੈਡਰ ਵਿੱਚ ਹਨ।
ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਆਈਏਐਸ ਕੰਚਨ ਸਿੰਗਲਾ ਨੇ ਗੁਜਰਾਤ ਕੈਡਰ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਕੈਡਰ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਸੋਨਲ ਵਿਭਾਗ ਨੇ 19 ਜਨਵਰੀ 2024 ਨੂੰ ਕੰਚਨ ਸਿੰਗਲਾ ਦੀ ਕੈਡਰ ਤਬਦੀਲੀ ਦੇ ਹੁਕਮ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਹਨ।
ਹੁਕਮਾਂ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਗੁਜਰਾਤ ਕੇਡਰ ਦੇ 2020 ਬੈਚ ਦੀ ਆਈਏਐਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਦਾ 2019 ਬੈਚ ਦੇ ਆਈਏਐਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਆਕਾਸ਼ ਬਾਂਸਲ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਦੇ ਆਧਾਰ ’ਤੇ ਪੰਜਾਬ ਕੇਡਰ ਵਿੱਚ ਤਬਾਦਲਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਕੌਣ ਹੈ IAS ਕੰਚਨ ਸਿੰਗਲਾ ?
ਆਈਏਐਸ ਕੰਚਲ ਸਿੰਗਲਾ ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕੋਰਟ ਕਲੋਨੀ, ਸਿਰਸਾ, ਹਰਿਆਣਾ ਦੀ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਹੈ। ਪਰਿਵਾਰ ਫਿਲਹਾਲ ਪੰਚਕੂਲਾ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
ਕੰਚਨ ਸਿੰਗਲਾ ਨੇ UPSC ਸਿਵਲ ਸਰਵਿਸਿਜ਼ ਪ੍ਰੀਖਿਆ 2019 ਵਿੱਚ 35ਵਾਂ ਰੈਂਕ ਹਾਸਲ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉਮਰ ਸਿਰਫ਼ 24 ਸਾਲ ਸੀ।
ਆਈਏਐਸ ਕੰਚਨ ਸਿੰਗਲਾ ਦੇ ਪਿਤਾ ਅਨਿਲ ਸਿੰਗਲਾ ਸੀਏ ਹਨ ਅਤੇ ਮਾਂ ਪ੍ਰਵੀਨ ਸਿੰਗਲਾ ਇੱਕ ਘਰੇਲੂ ਔਰਤ ਹੈ। ਛੋਟੇ ਭਰਾ ਅਨੁਜ ਨੇ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਪੂਰੀ ਕਰ ਲਈ ਹੈ।
ਕੰਚਨ ਸਿੰਗਲਾ ਨੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਲਾਅ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ UPSC ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ।
ਸਾਲ 2018 ਵਿੱਚ, ਕੰਚਨ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਿੱਚ ਯੂਪੀਐਸਸੀ ਪਾਸ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਫਿਰ ਉਸ ਨੂੰ ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਰੇਲਵੇ ਸਰਵਿਸਿਜ਼ ਮਿਲੀ। ਉਸ ਨੇ 2019 ਵਿੱਚ ਦੁਬਾਰਾ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਆਈਏਐਸ ਬਣ ਗਈ।
ਕੰਚਨ ਨੇ 8ਵੀਂ ਜਮਾਤ ਤੱਕ ਸਿਰਸਾ ਅਤੇ 9ਵੀਂ ਜਮਾਤ ਤੱਕ ਪੰਚਕੂਲਾ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ। ਸਰਕਾਰੀ ਮਾਡਲ ਸਕੂਲ ਸੈਕਟਰ 16 ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਤੋਂ 12ਵੀਂ ਪਾਸ ਕੀਤੀ। ਕੰਚਨ ਨੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ 7 ਗੋਲਡ ਮੈਡਲ ਜਿੱਤੇ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਬੈਚ ਵਿੱਚ ਟਾਪਰ ਰਹੀ।
ਕੰਚਨ ਸਿੰਗਲਾ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਬਿਹਤਰੀ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਉਸ ਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਨੇ ਯੂ.ਪੀ.ਐੱਸ.ਸੀ. ਦੇ ਨਤੀਜੇ ‘ਚ 35ਵਾਂ ਰੈਂਕ ਆਉਣ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਪਰ ਕੰਚਨ ਨੂੰ ਯਕੀਨ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਸ ਦਾ ਦਿਲ ਰੱਖਣ ਲਈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਵਧੀਆ ਰੈਂਕ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਉਹ ਖੁਦ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਉਹ ਇਸ ‘ਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਈ। ਕੰਚਨ ਨੇ UPSC ਦੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਲਈ ਦਿਨ-ਰਾਤ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਇਸ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਦਾ ਸਿਹਰਾ ਆਪਣੀ ਮਿਹਨਤ, ਅਪਣੀ ਦਾਦੀ, ਬ੍ਰਹਮਾ ਕੁਮਾਰੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਮਾਤਾ, ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ।
ਕੌਣ ਹਨ IAS ਆਕਾਸ਼ ਬਾਂਸਲ?
ਆਈਏਐਸ ਕੰਚਨ ਸਿੰਗਲਾ ਦੇ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਪਤੀ, ਆਈਏਐਸ ਆਕਾਸ਼ ਬਾਂਸਲ, ਸੰਗਰੂਰ, ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਏਡੀਸੀ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ।
ਪੰਜਾਬ ਕੇਡਰ ਦੇ ਆਈਏਐਸ ਆਕਾਸ਼ ਬਾਂਸਲ ਨੇ ਆਈਆਈਟੀ ਕਾਨਪੁਰ ਤੋਂ ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ IIT ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ ਐਨਰਜੀ ਪਾਲਿਸੀ ਵਿੱਚ ਮਾਸਟਰਜ਼ ਵੀ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਮੈਂ ਸਿਵਲ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਸਾਲ 2016 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਿੱਚ 165ਵੇਂ ਰੈਂਕ ਨਾਲ UPSC ਪਾਸ ਕੀਤੀ ਸੀ।
ਆਕਾਸ਼ ਪਹਿਲੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਿੱਚ ਹੀ ਆਈਆਰਐਸ ਬਣ ਗਏ। ਸਾਲ 2017 ਵਿੱਚ, ਉਹ ਆਪਣੀ ਦੂਜੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਿੱਚ 130ਵਾਂ ਰੈਂਕ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਕੇ ਆਈਐਫਐਸ ਅਤੇ 2018 ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਤੀਜੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਿੱਚ 76ਵਾਂ ਰੈਂਕ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਕੇ ਆਈਏਐਸ ਬਣ ਗਏ।
ਭਾਵੇਂ ਆਕਾਸ਼ ਬਾਂਸਲ ਆਈਏਐਸ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਹਨ ਪਰ ਉਹ ਪੰਜਾਬ ਕੈਡਰ ਦੇ ਹਰਮਨ ਪਿਆਰੇ ਅਫ਼ਸਰਾਂ ਵਿੱਚ ਗਿਣੇ ਜਾਣ ਲੱਗ ਪਏ ਹਨ। ਆਕਾਸ਼ ਬਾਂਸਲ ਉਹੀ ਆਈ.ਏ.ਐਸ. ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਡੰਪਿੰਗ ਯਾਰਡਾਂ ਨੂੰ ਮਿੰਨੀ ਜੰਗਲਾਂ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰਨ ਦਾ ਅਨੋਖਾ ਵਿਚਾਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਆਕਾਸ਼ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੁੱਲਾਂਪੁਰ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕੂੜਾ ਡੰਪਿੰਗ ਯਾਰਡ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮਿੰਨੀ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ।
ਆਕਾਸ਼ ਨੇ ਡੰਪਿੰਗ ਯਾਰਡ ਨੂੰ ਮਿੰਨੀ ਜੰਗਲ ਵਿਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਪਹਿਲੇ ਪੜਾਅ ਵਿਚ 1000 ਬੂਟੇ ਲਗਾਏ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਵਧਾ ਕੇ 10000 ਬੂਟੇ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਮਿੰਨੀ ਜੰਗਲ ਵਜੋਂ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਸੀਨੀਅਰ ਆਈਏਐਸ ਰੋਹਿਤ ਮਹਿਰਾ ਨੇ ਵੀ ਆਕਾਸ਼ ਨੂੰ ਇਸ ਵਿਚਾਰ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਹਿਯੋਗ ਦਿੱਤਾ। ਰੋਹਿਤ ਮਹਿਰਾ 2006 ਬੈਚ ਦੇ ਆਈਏਐਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਹਨ ਅਤੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਆਪਣੇ ਯਤਨਾਂ ਰਾਹੀਂ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ 80 ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਿੰਨੀ ਜੰਗਲਾਂ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਆਕਾਸ਼ ਨੇ ਮਿੰਨੀ ਫੋਰੈਸਟ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ‘ਤੇ ਮੁੱਲਾਂਪੁਰ ਦੇ 10 ਸਕੂਲਾਂ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਪਲਾਸਟਿਕ ਫਰੀ ਡਰਾਈਵ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ।
