ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 30 ਜੁਲਾਈ 2025 – ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆਈ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਫੈਸਲਾ ਲੈਂਦੇ ਹੋਏ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ 16 ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਬੱਚੇ ਹੁਣ ਯੂਟਿਊਬ ‘ਤੇ ਖਾਤਾ ਨਹੀਂ ਬਣਾ ਸਕਣਗੇ। ਇਹ ਨਵਾਂ ਨਿਯਮ 10 ਦਸੰਬਰ, 2025 ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਹੋਵੇਗਾ। ਪਹਿਲਾਂ ਯੂਟਿਊਬ ਨੂੰ ਅਜਿਹੇ ਨਿਯਮਾਂ ਤੋਂ ਛੋਟ ਸੀ, ਪਰ ਹੁਣ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਆਪਣਾ ਫੈਸਲਾ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਨਵੇਂ ਫੈਸਲੇ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹੁਣ 16 ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ YouTube ‘ਤੇ ਖਾਤਾ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਮਨਾਹੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਇੱਥੇ ਇਹ ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ਇਹ ਪਾਬੰਦੀ ਪਹਿਲਾਂ ਫੇਸਬੁੱਕ, ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ, ਟਿੱਕਟੋਕ, ਸਨੈਪਚੈਟ, ਐਕਸ (ਟਵਿੱਟਰ) ਵਰਗੀਆਂ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਸਾਈਟਾਂ ‘ਤੇ ਲਾਗੂ ਸੀ, ਪਰ ਹੁਣ ਯੂਟਿਊਬ ਨੂੰ ਵੀ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। YouTube Kids ਐਪ ਇਸ ਨਿਯਮ ਤੋਂ ਛੋਟ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚੇ YouTube Kids ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਕਿਉਂ ਲਿਆ ?
ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਦੀ ਸੰਚਾਰ ਮੰਤਰੀ ਅਨਿਕਾ ਵੇਲਜ਼ ਨੇ ਕਿਹਾ: “ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦੇ ਖਤਰਨਾਕ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਤੋਂ ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਮਨ ਦੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਮਿਲੇਗੀ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦੀ ਇੱਕ ਜਗ੍ਹਾ ਹੈ, ਪਰ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਖਤਰਨਾਕ ਐਲਗੋਰਿਦਮ ਲਈ ਕੋਈ ਜਗ੍ਹਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।”
ਯੂਟਿਊਬ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਦੂਜੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਤੋਂ ਵੱਖਰਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਸੰਚਾਰ ਮੰਤਰੀ ਮਿਸ਼ੇਲ ਰੋਲੈਂਡ ਦੁਆਰਾ ਛੋਟ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਪਰ ਹੁਣ ਨਵੇਂ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਈ-ਸੇਫਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ‘ਤੇ ਇਸ ਛੋਟ ਨੂੰ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਈ-ਸੇਫਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਜੂਲੀ ਇਨਮੈਨ ਗ੍ਰਾਂਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 2,600 ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਇੱਕ ਤਾਜ਼ਾ ਸਰਵੇਖਣ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਹੈ ਕਿ ਲਗਭਗ 40% ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਯੂਟਿਊਬ ‘ਤੇ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਸਮੱਗਰੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਨਵਾਂ ਕਾਨੂੰਨ ਸਿਰਫ਼ ਖਾਤੇ ਬਣਾਉਣ ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚੇ ਯੂਟਿਊਬ ‘ਤੇ ਲੌਗ ਆਊਟ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਵੀਡੀਓ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਖਾਤਾ ਨਹੀਂ ਬਣਾ ਸਕਣਗੇ।
ਜੇਕਰ ਇਸ ਨਿਯਮ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ ?
ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਨਹੀਂ ਬਣਾਉਂਦਾ ਕਿ 16 ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਬੱਚੇ ਖਾਤਾ ਨਹੀਂ ਬਣਾ ਸਕਦੇ, ਤਾਂ ਉਸ ‘ਤੇ 49.5 ਮਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ (ਲਗਭਗ 330 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ) ਤੱਕ ਦਾ ਜੁਰਮਾਨਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
