- ਪੁਰਸ਼ 63 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੱਕ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ 58 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੱਕ ਕੰਮ ਕਰਨਗੇ
- ਨਵੇਂ ਨਿਯਮ 2025 ਤੋਂ ਹੋਣਗੇ ਲਾਗੂ
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 14 ਸਤੰਬਰ 2024 – ਚੀਨ ਨੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੀ ਸੇਵਾਮੁਕਤੀ ਦੀ ਉਮਰ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਚੀਨ ਦਾ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਘਟਦੀ ਆਬਾਦੀ ਅਤੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੀ ਵਧਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਆਇਆ ਹੈ। ਚੀਨ ਇਸ ਸਮੇਂ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।
ਚੀਨ ਦੀ ਨਵੀਂ ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ਨੀਤੀ ਅਗਲੇ ਸਾਲ 1 ਜਨਵਰੀ ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸ ਨੀਤੀ ਤਹਿਤ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਦੀ ਸੇਵਾਮੁਕਤੀ ਦੀ ਉਮਰ 60 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 63 ਸਾਲ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਦਫ਼ਤਰੀ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸੇਵਾਮੁਕਤੀ ਦੀ ਉਮਰ 55 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 58 ਸਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਫੈਕਟਰੀਆਂ, ਨਿਰਮਾਣ ਜਾਂ ਮਾਈਨਿੰਗ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸੇਵਾਮੁਕਤੀ ਦੀ ਉਮਰ 50 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 55 ਸਾਲ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਨੀਤੀ ਅਗਲੇ 15 ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਲਾਗੂ ਰਹੇਗੀ।
ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਜੀਵਨ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ (ਲੰਬਾ ਜੀਣਾ) ਹੁਣ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਜੀਵਨ ਸੰਭਾਵਨਾ 78 ਸਾਲ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਹੈ। 1949 ਵਿਚ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੇ ਸਮੇਂ, ਉਹ ਸਿਰਫ 36 ਸਾਲ ਦੀ ਸੀ। ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਜੀਵਨ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ 76 ਸਾਲ ਹੈ।
ਚੀਨ ਪੈਨਸ਼ਨ ਵਿਕਾਸ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸੇਵਾਮੁਕਤੀ ਦੀ ਉਮਰ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 65 ਸਾਲ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਮਰਦਾਂ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਇੱਕੋ ਜਿਹਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਬੀਬੀਸੀ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਪੈਨਸ਼ਨ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 30 ਕਰੋੜ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਵੱਧ ਪੈਨਸ਼ਨ ਦੇਣੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਸੋਚ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਪੈਸਾ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਤਨਖਾਹ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਜੋ ਬਦਲੇ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਲਿਆ ਜਾ ਸਕੇ।
ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਆਰਾਮਦਾਇਕ ਨੌਕਰੀਆਂ ਘੱਟ ਹਨ ਅਤੇ ਦੇਰ ਨਾਲ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਹੋਣ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪੈਨਸ਼ਨ ਮਿਲਣ ਵਿੱਚ ਦੇਰੀ ਹੋਵੇਗੀ, ਬਹੁਤੇ ਲੋਕ ਆਪਣਾ ਬੁਢਾਪਾ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਬਤੀਤ ਕਰ ਸਕਣਗੇ।
ਚੀਨ ਦੀ ਆਬਾਦੀ 2023 ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਦੂਜੀ ਵਾਰ ਘਟੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 2022 ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਜਨਮ ਦਰ ਵਿੱਚ ਰਿਕਾਰਡ ਗਿਰਾਵਟ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਸਾਲ 2023 ਵਿੱਚ 90 ਲੱਖ ਬੱਚੇ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਸਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਸਾਲ 2022 ਵਿੱਚ ਉੱਥੇ 95 ਲੱਖ ਬੱਚੇ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਸਨ।
ਨੈਸ਼ਨਲ ਬਿਊਰੋ ਆਫ ਸਟੈਟਿਸਟਿਕਸ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਸਾਲ 2022 ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਜਨਮ ਦਰ 6.67% ਸੀ, ਜੋ ਸਾਲ 2023 ਵਿੱਚ ਘਟ ਕੇ 5.7% ਰਹਿ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਜਿੱਥੇ ਸਾਲ 2022 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਤੀ ਹਜ਼ਾਰ ਲੋਕਾਂ ਪਿੱਛੇ 6.67 ਬੱਚੇ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਸਨ, 2023 ਵਿੱਚ ਇਹ ਘਟ ਕੇ 6.39 ਰਹਿ ਜਾਣਗੇ।
ਸਾਲ 2022 ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਦੀ ਆਬਾਦੀ 1.4118 ਬਿਲੀਅਨ ਸੀ, ਜੋ ਸਾਲ 2023 ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਕੇ 1.409 ਬਿਲੀਅਨ ਰਹਿ ਜਾਵੇਗੀ। ਭਾਵ ਇੱਕ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 27 ਲੱਖ 5 ਹਜ਼ਾਰ ਲੋਕ ਘਟੇ। ਚੀਨ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਵਿੱਚ 31 ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਲੋਕ ਗਿਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਹਾਂਗਕਾਂਗ, ਮਕਾਊ ਅਤੇ ਤਾਈਵਾਨ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਹਨ।
ਚੀਨ ਵਿੱਚ 2016 ਤੋਂ ਆਬਾਦੀ ਦੀ ਦਰ ਘਟ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਚੀਨ ਨੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਸਥਾਨਕ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪੈਸੇ ਵੀ ਦਿੱਤੇ ਗਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਮਾਜਿਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਾਭਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਰਿਹਾਇਸ਼ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਛੋਟ ਦੇਣ ਦਾ ਵੀ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਸਾਲ 2021 ਤੱਕ ਚੀਨ ਨੇ ਵੀ ਆਪਣੀ ਇਕ ਬੱਚਾ ਨੀਤੀ ਨੂੰ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਹੀ ਬੱਚਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਚੀਨ ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਲੋਕ ਹੁਣ 3 ਬੱਚੇ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸਦਾ ਬਹੁਤਾ ਲਾਭ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ।