ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 18 ਮਈ 2025 – ਚੀਨ ਆਪਣੀਆਂ ਹਰਕਤਾਂ ਤੋਂ ਬਾਜ਼ ਨਹੀਂ ਆ ਰਿਹਾ। ਹੁਣ ਚੀਨ ਮਾਊਂਟ ਐਵਰੈਸਟ ਦਾ ਨਾਮ ਬਦਲਣ ਦੀ ਚਾਲ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਨੇਪਾਲ ਵਿੱਚ ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ ‘ਤੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੌਰਾਨ ਚੀਨ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀ ਜ਼ਿਆਓ ਜੀ ਨੇ ਮਾਊਂਟ ਐਵਰੈਸਟ ਨੂੰ ‘ਚੋਮੋਲੁੰਗਮਾ’ ਕਿਹਾ। ਇਹ ਮਾਊਂਟ ਐਵਰੈਸਟ ਦਾ ਚੀਨੀ ਨਾਮ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਬੀਜਿੰਗ ਵੱਲੋਂ ਮਾਊਂਟ ਐਵਰੈਸਟ ਦਾ ਨਾਮ ਬਦਲ ਕੇ ਚੀਨੀ ਰੱਖਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਇਹ ਬਿਆਨ ਇਸ ਲਈ ਵੀ ਖ਼ਾਸ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਕਾਠਮੰਡੂ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਸਮਾਗਮ ਦਾ ਨਾਮ ‘ਸਾਗਰਮਥਾ’ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਸਾਗਰਮਾਥਾ ਮਾਊਂਟ ਐਵਰੈਸਟ ਦਾ ਨੇਪਾਲੀ ਨਾਮ ਹੈ। ਨੇਪਾਲ ਦਾ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਇਹ ਦਰਸਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚੀ ਚੋਟੀ ਮਾਊਂਟ ਐਵਰੈਸਟ ਦਾ ‘ਅਸਲੀ ਮਾਲਕ’ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਇਸਨੂੰ ਸਾਗਰਮਾਥਾ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਚੀਨੀ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀ ਨੇ ਪਹਾੜੀ ਚੋਟੀ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਨਾਮ ਦਿੱਤਾ।
ਈਟੀ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਸ਼ੀਓ ਜੀ ਨੇ ਆਪਣਾ ਭਾਸ਼ਣ ਚੀਨੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ 20 ਮਿੰਟ ਦੇ ਭਾਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 10 ਵਾਰ ‘ਚੋਮੋਲੁੰਗਮਾ’ ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਸਮਾਗਮ ਵਿੱਚ ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਕੇਪੀ ਸ਼ਰਮਾ ਓਲੀ, ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਅਰਜੂ ਰਾਣਾ ਦੇਉਬਾ ਅਤੇ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਬਿਸ਼ਨੂ ਪੌਡੇਲ ਮੌਜੂਦ ਸਨ। ਹੈਰਾਨੀ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਨੇਪਾਲੀ ਨੇਤਾ ਨੇ ਮਾਊਂਟ ਐਵਰੈਸਟ ਲਈ ਚੀਨੀ ਨਾਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ‘ਤੇ ਟਿੱਪਣੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ। ਕਾਠਮੰਡੂ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਸਾਗਰਮਾਥਾ ਸੰਵਾਦ ਵਿੱਚ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼, ਭੂਟਾਨ, ਭਾਰਤ, ਜਾਪਾਨ, ਕਤਰ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ, ਯੂਕੇ ਅਤੇ ਯੂਏਈ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਕਈ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਗਠਨਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।
ਚੀਨ ਵੱਲੋਂ ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਨਾਮ ਬਦਲਣ ਦੀ ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਚੀਨ ਨੇ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸਨੇ ਅਰੁਣਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸਿਆਂ ਦਾ ਨਾਮ ਬਦਲਣ ਦੀ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਨੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਅਰੁਣਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਥਾਵਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਬਦਲਣ ਦੀਆਂ ਚੀਨ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸਖ਼ਤੀ ਨਾਲ ਰੱਦ ਕੀਤਾ ਹੈ।
