ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 14 ਫਰਵਰੀ 2025 – ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਤੋਂ 2 ਘੰਟੇ ਪਹਿਲਾਂ ਭਾਰਤ ਸਮੇਤ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ‘ਤੇ ਪਰਸਪਰ ਟੈਰਿਫ ਲਗਾਉਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਰਿਸੀਪ੍ਰੋਕਲ ਟੈਰਿਫ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਦੇਸ਼ ਅਮਰੀਕੀ ਸਾਮਾਨ ‘ਤੇ ਜੋ ਵੀ ਟੈਰਿਫ ਲਗਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਅਮਰੀਕਾ ਉਸ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਾਮਾਨ ‘ਤੇ ਵੀ ਉਹੀ ਟੈਰਿਫ ਲਗਾਵੇਗਾ।
ਰਾਇਟਰਜ਼ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਟਰੰਪ ਨੇ ਵੀਰਵਾਰ ਰਾਤ ਨੂੰ ਇਸ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਨਵੀਂ ਟੈਰਿਫ ਨੀਤੀ ‘ਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਹੜੇ ਦੇਸ਼ ਅਮਰੀਕਾ ‘ਤੇ ਜੋ ਵੀ ਟੈਰਿਫ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਅਮਰੀਕਾ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ‘ਤੇ ਉਹੀ ਟੈਰਿਫ ਲਗਾਏਗਾ।
ਟਰੰਪ ਨੇ ਪ੍ਰੈਸ ਬ੍ਰੀਫਿੰਗ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਟੈਰਿਫ ਲਗਾਉਣ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, “ਮੈਨੂੰ ਯਾਦ ਹੈ ਜਦੋਂ ਹਾਰਲੇ ਡੇਵਿਡਸਨ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀਆਂ ਮੋਟਰਸਾਈਕਲਾਂ ਨਹੀਂ ਵੇਚ ਸਕਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਟੈਕਸ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਨ, ਟੈਰਿਫ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਨ ਅਤੇ ਹਾਰਲੇ ਨੂੰ ਨਿਰਮਾਣ ਬੰਦ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।”
ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਟੈਰਿਫ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਫੈਕਟਰੀ ਲਗਾਉਣੀ ਪਈ। ਅਸੀਂ ਵੀ ਇਹੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ ਵੀ ਟੈਰਿਫ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਇੱਥੇ ਫੈਕਟਰੀਆਂ ਜਾਂ ਪਲਾਂਟ ਲਗਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।” ਟਰੰਪ ਨੇ ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਮੀਡੀਆ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਹੁਣ ਸਮਾਂ ਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਆਪਸੀ (ਟਿਟ ਫਾਰ ਟੈਟ) ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ। ਹੁਣ ਤੁਸੀਂ “reciprocal” ਸ਼ਬਦ ਲਗਾਤਾਰ ਸੁਣੋਗੇ। ਜੇਕਰ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ ਵਾਧੂ ਟੈਰਿਫ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ‘ਤੇ ਵੀ ਵਾਧੂ ਟੈਰਿਫ ਲਗਾਵਾਂਗੇ।
ਟਰੰਪ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ ਅਮਰੀਕਾ ਨਾਲੋਂ ਕਿਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਟੈਰਿਫ ਲਗਾ ਕੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਧੋਖਾ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਾਂਗ ਆਯਾਤ ਟੈਕਸ ਲਗਾਉਣ ਨਾਲ ਨਿਰਪੱਖ ਵਪਾਰ ਯਕੀਨੀ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਸਰਕਾਰ ਲਈ ਮਾਲੀਆ ਵਧੇਗਾ। ਇਸ ਬਾਰੇ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਲੁੱਟ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸੇ ਲਈ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਨੀਤੀ ਹੋਵੇਗੀ ਜੋ ਅਮਰੀਕੀ ਕਾਮਿਆਂ ਨੂੰ ਲਾਭ ਪਹੁੰਚਾਏਗੀ ਅਤੇ ਸਾਡੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਏਗੀ।
ਇਸਦਾ ਭਾਰਤ ‘ਤੇ ਕੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਵੇਗਾ ?
ਜੇਕਰ ਅਮਰੀਕਾ ਭਾਰਤ ‘ਤੇ ਟੈਰਿਫ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਨਾਲ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਵੇਗਾ। ਭਾਰਤ ਆਪਣੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਵਪਾਰ ਦਾ 17% ਤੋਂ ਵੱਧ ਅਮਰੀਕਾ ਨਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਭਾਰਤ ਦੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਫਲਾਂ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਖਰੀਦਦਾਰ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ 2024 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਤੋਂ 18 ਮਿਲੀਅਨ ਟਨ ਚੌਲ ਵੀ ਦਰਾਮਦ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਅਮਰੀਕਾ ਭਾਰਤ ‘ਤੇ ਟੈਰਿਫ ਲਗਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਭਾਰਤੀ ਉਤਪਾਦ ਅਮਰੀਕੀ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਉੱਚੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ‘ਤੇ ਵਿਕਣ ਲੱਗ ਪੈਣਗੇ। ਇਸ ਨਾਲ ਅਮਰੀਕੀ ਜਨਤਾ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਘੱਟ ਜਾਵੇਗੀ।
ਭਾਰਤ ਅਮਰੀਕੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ‘ਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਟੈਰਿਫ ਲਗਾਉਣ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਇੰਡੀਅਨ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸ ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 1990-91 ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਔਸਤ ਟੈਰਿਫ 125% ਤੱਕ ਸੀ। ਉਦਾਰੀਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਹ ਘਟਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ। 2024 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਔਸਤ ਟੈਰਿਫ ਦਰ 11.66% ਸੀ।
ਟਰੰਪ ਦੇ ਦੁਬਾਰਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਟੈਰਿਫ ਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਕੀਤਾ। ਦ ਹਿੰਦੂ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ 150%, 125% ਅਤੇ 100% ਦੀਆਂ ਟੈਰਿਫ ਦਰਾਂ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਟੈਰਿਫ ਦਰ 70% ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਲਗਜ਼ਰੀ ਕਾਰਾਂ ‘ਤੇ 125% ਟੈਰਿਫ ਸੀ, ਹੁਣ ਇਸਨੂੰ ਘਟਾ ਕੇ 70% ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਦੀ ਔਸਤ ਟੈਰਿਫ ਦਰ ਸਾਲ 2025 ਵਿੱਚ ਘਟ ਕੇ 10.65% ਹੋ ਗਈ ਹੈ।
ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ ਟੈਰਿਫ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸਦੀ ਦਰ ਕੁਝ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਅਤੇ ਕੁਝ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ, ਭਾਰਤ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਟੈਰਿਫ ਲਗਾਉਣ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ।
